Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES), Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın 2026 yılı bütçe teklifine ilişkin bir basın açıklaması yaparak bütçeyi eleştirdi.
Açıklamada, bütçe teklifinin sosyal hizmet emekçilerinin ve hizmet alan yurttaşların ihtiyaçlarını karşılamadığı, aksine yoksulluğu, güvencesizliği ve eşitsizliği derinleştirdiği vurgulandı.
“Bütçe, Sosyal Politikaları Güçlendirmiyor”
SES tarafından yapılan açıklamada, 2026 yılı merkezi yönetim bütçesinde Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na ayrılan payın yetersiz olduğu belirtildi.
Sendika, sosyal hizmet alanının her geçen gün daha fazla piyasa mekanizmalarına teslim edildiğini, kamusal sosyal hizmetlerin zayıflatıldığını ifade etti.
SES Eş Genel Başkanı tarafından okunan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“İtibardan tasarruf etmeyen anlayış, sosyal hizmet emekçilerinden ve hizmet alan yoksul kesimlerden tasarruf etmeyi tercih ediyor. Bütçede sosyal adalet yok.”
Kadın Politikalarında Gerileme Eleştirisi
Sendika, bakanlığın kadın politikalarına da özel bir başlık açtı.
Kadın odaklı sosyal hizmetlerin yıllar içinde aile odaklı bir yaklaşıma dönüştürüldüğüne dikkat çekildi.
Açıklamada, “Kadınların güçlenmesi yerine, onları aile içi rollerine sıkıştıran politikalar, eşitlik ilkesine aykırıdır” denildi.
Ayrıca, kadın sığınma evlerinin sayısının nüfusa oranla yetersiz olduğu, şiddet önleme merkezlerinin etkinliğinin düşürüldüğü ve kadın istihdamına yönelik projelerin azaltıldığı vurgulandı.
Çocuk Hizmetlerinde Personel ve Kaynak Yetersizliği
SES, çocuk koruma hizmetleri ve sosyal bakım kurumlarında çalışan personelin sayısının ihtiyacın çok altında olduğunu belirtti.
Açıklamada, çocuk hizmetlerinin taşeronlaştırılması ve sözleşmeli personel istihdamı eleştirilerek şu ifadeler kullanıldı:
“Çocuklar korunması gereken bireylerdir, ticari hizmetin konusu olamaz. Çocuk bakım merkezlerinde iş yükü artarken, personel sayısı azaltılıyor.”
Sendika ayrıca, kurum bakımına alternatif hizmetlerin (koruyucu aile, ev tipi bakım vb.) yeterli bütçeyle desteklenmediğini, bu durumun çocuk hakları açısından ciddi riskler oluşturduğunu dile getirdi.
Engelli Bireylerin Hakları Kısıtlı Desteklerle Sınırlandırılıyor
Engelli bireyler ve ailelerine yönelik sosyal desteklerin 2026 bütçesinde gerçek yaşam maliyetlerini karşılamadığı vurgulandı. Sendika temsilcileri, engelli bakım ücretlerinin yetersiz, erişilebilirlik yatırımlarının kısıtlı, rehabilitasyon hizmetlerinin de piyasa koşullarına terk edildiğini ifade etti.
Açıklamada, “Engellilerin toplumsal yaşama eşit katılımı için ayrılan bütçe, yalnızca bakım ücreti ödemeleriyle sınırlı kalmamalı; istihdam, eğitim ve bağımsız yaşam alanlarına da genişletilmelidir.” denildi.
Yoksulluk Derinleşiyor, Sosyal Yardımlar Yetersiz Kalıyor
SES’e göre, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın bütçesinin büyük bölümü nakdi yardımlara ayrılmış olsa da bu yardımların yoksulluğu kalıcı biçimde azaltmadığı belirtildi.
Sendika, sosyal yardımların politik bir araç hâline getirildiğini öne sürdü:
“Gerçek bir sosyal devlet anlayışı, yurttaşları sadaka kültürüne değil, hak temelli hizmetlere ulaştırmalıdır.”
Açıklamada ayrıca, hane temelli yardımların kadınların ekonomik bağımsızlığını zayıflattığı, sosyal yardımların gelir güvencesi sağlayan kalıcı çözümlerle desteklenmesi gerektiği ifade edildi.
Sosyal Hizmet Emekçileri: Düşük Ücret, Aşırı İş Yükü
Basın açıklamasında, sosyal hizmet personelinin yaşadığı ekonomik zorluklar da geniş yer buldu.
SES, sosyal hizmet uzmanlarının, psikologların, çocuk gelişimcilerin, bakım personellerinin ve diğer meslek gruplarının düşük ücretlerle, ağır çalışma koşulları altında görev yaptığını belirtti.
“Sosyal hizmet emekçileri, toplumun en kırılgan kesimleriyle çalışan ön saflardaki kamu görevlileridir. Ancak ekonomik olarak en çok ezilen kesimlerden biri hâline getirildiler.”
ifadeleri kullanıldı.
Sendika, eşit işe eşit ücret, kadrolu istihdam, şiddete karşı koruma mekanizmaları ve mesleki destek sistemlerinin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
“Bütçede Adalet ve Eşitlik Yok”
SES’in açıklamasında öne çıkan bir diğer başlık da bütçe öncelikleri oldu.
Sendika, “mega projelere” ve itibar harcamalarına ayrılan kaynaklara dikkat çekerek, sosyal hizmet bütçesinin bu harcamaların gölgesinde kaldığını savundu.
“Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bütçesi, iktidarın sosyal devlet anlayışını yansıtmıyor. Bütçede adalet, eşitlik ve hakkaniyet yok.”
denilen açıklamada, sosyal hizmetlerin insan onuruna yakışır biçimde yeniden planlanması gerektiği ifade edildi.
SES’ten Çözüm Önerileri: Kamusal Sosyal Hizmet, Güvenceli İstihdam
Sendika, bütçe teklifine ilişkin eleştirilerinin yanı sıra çözüm önerilerini de paylaştı.
Sendika, kamusal sosyal hizmetlerin güçlendirilmesi, güvenceli istihdamın yaygınlaştırılması, bütçede toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifinin benimsenmesi ve çocuk, kadın, engelli ve yaşlılara yönelik hizmetlerin insan hakları temelli planlanması çağrısında bulundu.
Açıklama, “Sosyal hizmet bir lütuf değil, haktır. Devletin görevi, bu hakkı herkes için erişilebilir kılmaktır.” ifadeleriyle son buldu.
