Son günlerde bir kullanıcının Google Takeout üzerinden 2001 yılından bu yana toplanan 185 GB’lık kişisel verisiyle karşılaşması, konunun ciddiyetini bir kez daha gözler önüne serdi. Google’ın kullanıcılar hakkında 57 farklı kategoride veri topladığı belirtilirken, uzmanlar bu bilgilerin kanunen silinmesini talep etmenin herkesin hakkı olduğuna dikkat çekiyor.
GOOGLE HAKKINIZDA NE BİLİYOR?
Dijital temizlik sürecinin ilk adımı olarak Google Takeout sistemine girilmesi öneriliyor. Bu sistem sayesinde Google’ın kullanıcılar hakkında hangi verileri, ne zamandan beri sakladığı detaylı biçimde görülebiliyor. Uzmanlar, Google’a 3 ila 6 ayda bir veri silme talebi içeren başvuru yapılabileceğini ve şirketin bu talebi reddedemeyeceğini vurguluyor.
1. UNUTULAN HESAPLARINIZI BULUN VE KAPATIN
Yıllar önce açılıp unutulan sosyal medya, forum ve üyelik hesapları, kişisel verilerin en savunmasız kaldığı alanlar arasında yer alıyor. JustDeleteMe, AccountKiller ve Incogni gibi araçlarla eski hesaplar tespit edilebiliyor. Ayrıca HaveIBeenPwned üzerinden e-posta adreslerinin veri sızıntılarında yer alıp almadığı kontrol ediliyor. Sızıntı tespit edilmesi halinde şifrelerin acilen değiştirilmesi gerekiyor.
2. ARAMA MOTORLARINDAKİ İZLERİ TEMİZLEYİN
Ad ve soyad aramalarında çıkan eski profil ve içerikler, Google ve Bing’in kişisel bilgi kaldırma formları aracılığıyla silinebiliyor. Görseller için ise TinEye ve Google Görseller üzerinden ters arama yapılarak, yüzün yer aldığı içeriklere tek tek kaldırma talebi gönderilebiliyor.
3. VERİ TÜCCARLARINA “DUR” DEYİN
Spokeo, Whitepages ve PeopleFinder gibi “Data Broker” olarak adlandırılan siteler, kişisel bilgileri toplayarak üçüncü taraflara satıyor. Bu platformlardan manuel olarak “opt-out” başvurusu yapılarak bilgilerin silinmesi mümkün. Uzmanlar, bu adımın dijital ayak izini ciddi ölçüde azalttığını belirtiyor.
4. GERÇEK KİMLİĞİNİZİ GİZLEYİN, ANONİMLİĞİ GÜÇLENDİRİN
Eski tweetler, Reddit yorumları ve sosyal medya paylaşımları yıllar sonra kullanıcıların karşısına çıkabiliyor. Bu içeriklerin silinmesi, dijital kimliğin önemli bir bölümünü temizliyor. Özellikle deepfake ve şantaj risklerine karşı anonimlik, artık güvenlik önlemi olarak görülüyor. ProtonMail gibi servislerle ikincil (alias) dijital kimlik oluşturulması öneriliyor.
5. TELEFON NUMARANIZLA BAĞLANTIYI KOPARIN
Uzmanlara göre telefon numarası, dijital ayak izinin en güçlü eşleştiricisi konumunda. Mümkün olan tüm hesaplardan numaranın kaldırılması, SMS doğrulama yerine uygulama tabanlı iki faktörlü doğrulamanın (2FA) tercih edilmesi tavsiye ediliyor.
6. GİZLİLİK ODAKLI ARAÇLARA GEÇİN
Gizliliği ön planda tutan tarayıcı ve servislerin kullanımı dijital izleri azaltıyor. Brave veya Firefox tarayıcıları, Startpage gibi gizlilik odaklı arama motorları öne çıkıyor. uBlock Origin, Ghostery ve Privacy Badger gibi eklentilerle izleme engellenirken, Bitwarden gibi şifre yöneticileriyle her platform için benzersiz parolalar oluşturulabiliyor.
7. DİJİTAL HİJYENİ ALIŞKANLIK HALİNE GETİRİN
Uzmanlar, dijital güvenliğin süreklilik gerektirdiğine dikkat çekiyor. Ayda bir hesap kontrolü, haftada bir çerez ve önbellek temizliği yapılması öneriliyor. Her platformda farklı e-posta ve parola kullanılması ise zincirleme veri ifşasının önüne geçiyor.
