Asgari ücrette yapılacak zam ve Meclis’te görüşülen torba yasa nedeniyle borçlanma bedellerinin yüzde 45’e kadar yükseleceği ifade ediliyor. Uzmanlar, prim günü eksiği bulunan sigortalıları yıl sonundan önce işlem yapmaları yönünde uyarıyor.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Yavuz Kurt, hizmet borçlanmalarının emeklilik hakkının kazanılmasında ve sigorta başlangıcının geriye çekilebilmesinde önemli olduğunu belirterek, yeni yılda gelecek artışların maliyetleri ciddi şekilde yükselteceğini söyledi.
Kurt, düzenlemenin hem asgari ücret artışı hem de yasal değişiklik nedeniyle etkisinin katlanacağını vurguladı.
Sigortalılar, çalışılamayan ve sisteme bildirilemeyen çeşitli dönemleri borçlanarak prim gününe çevirebiliyor.
Bu süreler arasında:
-Askerlik ve yedek subay okulunda geçen zamanlar
-Doğum sonrası üç çocuğa kadar iki yıla kadar süreler
-Memurlarda ücretsiz izin dönemleri
-Avukatlık stajı ve doktorların fahri asistanlık süreleri
-Grev, lokavt, tutukluluk ve hükümlülük dönemleri
-13 Şubat 2011 sonrası kısmi çalışma eksik günleri
Bugün itibarıyla günlük borçlanma tutarı, belirlenen prime esas kazancın yüzde 32’si üzerinden hesaplanıyor. 4/a (SSK) kapsamında bir günlük borçlanma 277,40 TL, aylık 8.322 TL, yıllık ise 99.864 TL seviyesinde.
Yeni yılda asgari ücretle birlikte rakamlar yükselecek. Yasalaşması beklenen düzenleme ile günlük oran yüzde 45 olacak.
Başvurular: SGK il ve merkez müdürlüklerine dilekçe ile, hazır borçlanma formu ile e-Devlet üzerinden online olarak yapılabiliyor.
Sigortalıların borçlanma sürelerinin tamamını ödemesi zorunlu değil. Emeklilik hakkı için gerekli gün kadar ödeme yapılabiliyor. Örneğin 540 gün askerlik yapan ve yalnızca 320 güne ihtiyaç duyan sigortalı, sadece bu kısmı borçlanabiliyor.
Aylık bağlanmamış olması şartıyla, borçlanmadan vazgeçildiğinde ödenen tutar faizsiz şekilde iade edilebiliyor. Ancak kısmî iade yapılmıyor; ödemenin tamamı geri talep edilebiliyor.
SGK tarafından hesaplanan borç miktarı sigortalıya iadeli taahhütlü bildirilir. Tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödeme yapılmazsa işlem geçerliliğini kaybeder ve yeniden başvuru gerekir.
Borçlanma yapılan süre, başvuru tarihindeki son sigortalılık statüsüne göre değerlendirilir. Örneğin:
Son statü 4/1-a (SSK) ise borçlanma bu kapsamda,
Sonrasında isteğe bağlı prim ödenmişse 4/1-b (Bağ-Kur) kapsamında işlem yapılır.
Sadece bazı borçlanma türlerinde sigortalılık başlangıcı geriye gider. Bu durum; askerlik, doktora ve tıpta uzmanlık, fahri asistanlık, avukatlık stajı, yurt dışında resmi öğrenci olunan sürelerin 18 yaş sonrası kısmı için geçerlidir. Her borçlanma sigorta tarihini öne çekmez.
