Türkiye’de milyonlarca çalışanı ilgilendiren kritik düzenleme netleşti. SGK mevzuatına göre, 1 Ekim 2008 sonrası işe girenler emekli olup çalışmaya devam ederse emekli maaşı kesilecek. Uzmanlara göre uygulamanın kaldırılması kısa vadede mümkün görünmüyor.
Türkiye’de düşük emekli maaşları nedeniyle birçok kişi emeklilik sonrası da çalışmayı sürdürürken, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) mevzuatındaki kritik hüküm gelecek nesiller için tabloyu tamamen değiştiriyor. Buna göre 1 Ekim 2008 sonrası ilk kez sigortalı olanlar, emeklilik dilekçesi verip aylık bağlattıktan sonra hiçbir işte çalışamayacak; çalışmak isterlerse emekli maaşlarını alamayacak.
Uzun yıllardır devam eden düşük aylıklar nedeniyle emekli olduktan sonra çalışma eğilimi artmış durumda. Ancak 2008 Sosyal Güvenlik Reformu, yeni dönemde emeklilerin işgücü piyasasında kalmasını sınırlandırıyor.
Mevzuata göre:
➡ Emeklilik dilekçesi verip maaş bağlatanlar çalışamaz.
➡ Çalışmak isteyenler emekli aylığından feragat etmek zorunda.
SGK yönetmeliğinde konu şöyle açıklanıyor:
"5510 sayılı kanunun yürürlüğe girdiği Ekim 2008 sonrasında sigortalı olup çalışmaya başlayanlardan, tarımsal faaliyetler hariç yeniden çalışmaya başlayanların aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihi izleyen ödeme döneminde kesilir."
Bu düzenleme yalnızca 2008 sonrası sigortalıları kapsıyor.
2008 öncesi sigorta girişi olanlar ise:
✔ Hem emekli aylığını alabiliyor
✔ Hem de istedikleri işte çalışabiliyor
Bu fark, reform sonrası sistemin yükünü azaltmak ve gençlere istihdam alanı açmak amacıyla getirildi.
Yeminli Mali Müşavir Ahmet Kurtuluş, SGK’nın bu uygulamayı neden sürdürdüğünü şöyle özetliyor:
Sosyal güvenlik sistemine binen yükü azaltmak
Emekli olanların işgücünden çekilmesiyle yeni istihdam yaratmak
Sistemin sürdürülebilirliğini sağlamak
Türkiye’de çalışanın emekliye oranının 1,69 seviyesinde olduğunu belirten Kurtuluş, sağlıklı bir sosyal güvenlik sisteminde bu oranın 4’e 1 olması gerektiğini söyledi.
Bu nedenle uzmanlara göre:
➡ Emekli maaşı kesintisi uygulamasının kısa vadede kaldırılması beklenmiyor.
Ahmet Kurtuluş, özellikle kök maaşı düşük milyonlarca emeklinin, aylığının en düşük emekli maaşına tamamlandığına dikkat çekerek kalıcı çözümün:
Bireysel Emeklilik Sistemi’nin güçlendirilmesi
2026’da devreye girmesi planlanan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES)
olduğunu belirtti.
Kurtuluş’un değerlendirmelerine göre yeni yılda emekli maaşı artışlarında beklenti şöyle:
En düşük SSK ve BAĞ-KUR emekli maaşı:
➡ 16.881 TL → %10–12 artış → 18.500–19.000 TL
En düşük memur emekli maaşı:
➡ 22.671 TL → %15–17 artış → 26.000–26.500 TL
Özetle:
2008 sonrası ilk işe girişliler emeklilik sonrası çalışırsa maaşları kesilecek.
2008 öncesi sigortalılar için uygulama değişmiyor.
SGK’nın hedefi sistemi sürdürülebilir hale getirmek ve gençlere iş alanı açmak.
Maaş artışları ve yeni tamamlayıcı emeklilik sistemi ise 2026’da daha belirgin hale gelecek.
