Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı açıklamada, sistemin 2026 yılında pilot uygulama olarak hayata geçirileceğini duyurdu. Açıklamanın ardından düzenleme, ekonomi ve sosyal politika gündeminin ilk sıralarına yerleşti.
Peki, yeni sistem nasıl işleyecek, kimleri kapsayacak ve ödemeler neye göre belirlenecek? Habertürk Ekonomi Yazarı Ahmet Kıvanç, merak edilen başlıkları değerlendirdi.
Kıvanç, kamuoyunda yaygın kullanılan ifadenin teknik olarak doğru olmadığını vurguladı. Uygulamanın resmi adının Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi olduğunu belirten Kıvanç, düzenlemenin temel amacının hanelerin gelirini belirli bir eşik seviyeye tamamlamak olduğunu ifade etti.
Sistem, sabit bir maaş uygulamasından ziyade, gelire göre değişken destek modeli olarak tasarlanıyor.
Sistem, sabit bir maaş uygulamasından ziyade, gelire göre değişken destek modeli olarak tasarlanıyor.
Sistem, sabit bir maaş uygulamasından ziyade, gelire göre değişken destek modeli olarak tasarlanıyor.
Yeni sistem, mevcut sosyal yardım modelinden önemli ölçüde ayrılıyor. Türkiye’de hâlihazırda uygulanan yardımların çoğu düzensiz ve sürekliliği olmayan destekler şeklinde yürütülüyor.
Yeni sistem, mevcut sosyal yardım modelinden önemli ölçüde ayrılıyor. Türkiye’de hâlihazırda uygulanan yardımların çoğu düzensiz ve sürekliliği olmayan destekler şeklinde yürütülüyor.
Uygulama, belirli bir muhtaçlık kriterine dayanacak. Mevcut sistemde olduğu gibi, hane içindeki kişi başına düşen net gelir, net asgari ücretin üçte birinin altında olan aileler destek kapsamına alınacak. Ancak yeni dönemde bu ailelere yapılan yardımlar düzenli ve sürekli hale getirilecek.
2025 yılı için belirlenen ölçüte göre, hane içinde kişi başına düşen gelir 7.368 TL’nin altında ise aile muhtaç kabul ediliyor.
Örneğin; dört kişilik bir hanede toplam gelir kişi başına bu tutarın altında kalıyorsa, aile destek kapsamına giriyor. Hane gelirine yetim aylığı veya benzeri ödemeler dahil edilse bile, kişi başına düşen tutar esas alınıyor.
Sistemde herkes için sabit bir ödeme yapılması planlanmıyor. Aileye verilecek destek, mevcut gelir ile belirlenen eşik arasındaki fark esas alınarak hesaplanacak.
Yani devlet, hanenin gelirini muhtaçlık sınırına ya da belirlenen başka bir seviyeye tamamlayıcı destek ile yükseltecek. Bu nedenle aylık 10 bin ya da 15 bin lira gibi tek tip bir rakam söz konusu olmayacak.
Yetkililer, ödeme miktarları ve detaylı hesaplama yöntemleri üzerinde çalışmaların sürdüğünü belirtiyor. Ailenin gelirinin hangi seviyeye tamamlanacağı konusunda nihai karar henüz verilmiş değil. Ancak temel yaklaşımın, ihtiyaç temelli ve esnek bir model olacağı ifade ediliyor.
