Avrupa’da COVID-19 vakaları yeniden artışa geçerken, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) “Frankenstein” olarak bilinen XFG/Stratus varyantını yakından izlemeye aldı. Melez genetik yapısıyla dikkat çeken bu varyant, bir bireyin iki farklı COVID suşu tarafından eş zamanlı olarak enfekte edilmesiyle ortaya çıkan rekombinant bir form olarak öne çıkıyor. Avrupa verilerine göre XFG/Stratus vakaların yaklaşık %40’ını oluşturuyor ve daha önceki Omicron varyantlarından farklı olarak belirgin semptomlarla kendini gösteriyor.
FRANKENSTEİN VARYANTININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Uzmanlar, XFG/Stratus’un hızlı bulaşıcılığı ve bağışıklık sisteminden kaçabilme yeteneği nedeniyle yakından takip edilmesi gerektiğini belirtiyor. Varyantın en sık görülen semptomları arasında ses kısıklığı, hırıltılı veya boğuk bir ses, boğaz ağrısı, öksürük, ateş ve yorgunluk bulunuyor. Uzm. Dr. Tutku Taşkınoğlu, bu belirtilere sahip kişilerde erken tanı ve izolasyonun önemine dikkat çekiyor.
DSÖ VARYANTI RADARINA ALDI
DSÖ, 25 Haziran 2025 itibarıyla XFG/Stratus’u “yakından izlenen varyantlar” listesine ekledi. Uzmanlar, bu varyantın genetik birleşiminin hem daha hızlı yayılmasına hem de antikorlardan kısmi olarak kaçmasına olanak sağladığını ifade ediyor. XFG/Stratus, NB.1.8.1 (takma adı “Nimbus”) ve Deltakron gibi diğer Frankenstein varyantlarının soyundan geliyor.
AVRUPA VE ABD’DE DURUM
Fransa’da 15-21 Eylül haftasında COVID-19 şüphesiyle acil servislere yapılan başvurular %37 oranında arttı. Bu süreçte 375 kişi daha fazla hastaneye yönlendirildi. Artış özellikle yetişkinler arasında yoğunlaşırken, çocuklarda vaka sayısı ilk kez düşüş gösterdi. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) ise XFG varyantının ülkede incelenen COVID örneklerinin %14’ünü oluşturduğunu açıkladı. Bu oran, varyantın kısa süre içinde baskın hale gelme olasılığını güçlendiriyor.
SONBAHAR İÇİN UYARILAR
Sağlık uzmanları, sonbahar aylarında grip ve diğer solunum yolu enfeksiyonlarının da artacağını belirterek aşılama kampanyalarının hızlandırılmasını öneriyor. Özellikle yaşlılar, kronik rahatsızlığı olanlar ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerin maske, hijyen ve sosyal mesafe gibi önlemleri artırmaları tavsiye ediliyor.
XFG/Stratus, yüksek bulaşıcılığı ve belirgin semptomlarıyla COVID-19 salgının yeni odak noktası haline gelirken, uzmanlar toplumun dikkatli olmasını ve kişisel önlemleri ihmal etmemesini vurguluyor.
