Türkiye’nin farklı illerinde son haftalarda peş peşe yaşanan gıda zehirlenmesi vakaları, kamuoyunda ciddi endişeye yol açtı. Tarım ve Orman Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı, özellikle doğadan gelişigüzel toplanan zehirli bitkiler ile toplu yemek organizasyonlarında hazırlanan gıdaların vakalardaki artışta belirleyici olduğuna dikkat çekti.
Uzmanlar, masum görünen bazı bitkilerin sinir sistemini etkileyen güçlü toksinler içerdiğini ve bu maddelerin kısa sürede görme kaybı, bilinç bulanıklığı ve solunum yetmezliği gibi ağır tablolara yol açabileceğini belirtiyor.
TOPLU YEMEKLERDE VAKALAR ARTTI
Son dönemdeki çok sayıda zehirlenme olayı düğünler, eğlenceler, mevlit ve taziye yemekleri ile yurtlarda verilen toplu yemeklerde yaşandı. Tek tencerede pişirilen yemeklerin uzun süre bekletilmesi, hijyen eksikliği, uygunsuz taşıma koşulları ve çapraz bulaşmanın bu vakalarda önemli rol oynadığı ifade edildi.
DENETİMLER SIKLAŞTIRILDI, CEZALAR ARTTI
Tarım ve Orman Bakanlığı, 81 ilde yürüttüğü gıda denetimlerini yoğunlaştırdı.
2025 yılı içinde yapılan 1 milyon 103 bin 52 denetimde uygunsuzluk tespit edilen işletmelere 25 bin 749 idari para cezası uygulanırken, toplam 2 milyar 206 milyon 162 bin 590 TL tutarında yaptırım kararı alındı. Ayrıca 495 işletme hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunuldu.
Sadece İstanbul’da 135 bin 717 gıda işletmesine yönelik 192 bin 148 resmî kontrol gerçekleştirilerek, 8.026 işletmeye idari para cezası verildi. Beşiktaş Ortaköy’deki 138 işletmeye ise 202 resmî kontrol yapıldı.
EĞİTİM VE FARKINDALIK ÇALIŞMALARI SÜRÜYOR
Tarım ve Orman Bakanlığı, tüketicilerin gıda okuryazarlığını artırmak için sosyal medya kampanyaları, okul eğitimleri ve bilgilendirme faaliyetleri yürütüyor. Türkiye, bu yıl Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi'nin #SafeSafe2Eat kampanyasına da katılım sağladı.
ERKEN BİLDİRİM PROGRAMI İLE SALGINLAR TAKİP EDİLİYOR
Sağlık Bakanlığı’nın yürüttüğü “Gıda Kaynaklı Zehirlenmelerde Erken Bildirim Programı” sayesinde olası salgın belirtileri hızlı şekilde izleniyor. Şikâyet üzerine alınan numuneler Halk Sağlığı Laboratuvarlarında inceleniyor ve uygunsuzluk tespit edildiğinde konu eş zamanlı olarak savcılığa ve ilgili kurumlara bildiriliyor.
VATANDAŞA UYARILAR: İŞTE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
– Yemekler pişirildikten sonra kısa sürede tüketilmeli; oda sıcaklığında bekletilmemeli.
– Sıcak tutulacak gıdalar 65°C’nin altına düşmemeli ve 3 saatten fazla bekletilmemeli.
– Catering firmalarının Bakanlık İşletme Kayıt Belgesi kontrol edilmeli.
– Çiğ ve pişmiş ürünler aynı ekipmanla hazırlanarak çapraz bulaşmaya yol açılmamalı.
– Et, pilav ve salatalar kapalı kaplarda taşınmalı.
– Kullanılan suyun içilebilir nitelikte olması sağlanmalı; kuyu veya tanker suları için analiz raporu bulunmalı.
– Artan yemekler ertesi gün yeniden ısıtılarak servis edilmemeli.
– Belirti gösteren kişiler (bulantı, karın ağrısı, halsizlik) hemen 112’ye başvurmalı.
– Toplu yemek sağlayan işletmeler her öğünden en az 72 saat numune saklamak zorunda.
GIDA GÜVENLİĞİ İÇİN TEMEL KURALLAR
– Açıkta satılan gıdalar mümkün olduğunca tercih edilmemeli.
– Doğadan toplanan mantar, meyve ve otlar uzman onayı olmadan tüketilmemeli.
– Bozulmuş, şişmiş, rengi değişmiş konserveler kesinlikle yenmemeli.
– Şüpheli ürünler ALO 174 Gıda Hattı veya WhatsApp ihbar hattına bildirilmeli.
– Vakayla ilişkili ürün ve ambalajlar saklanmalı.
