Zeytin ve Zeytinyağının Binlerce Yıllık Sağlık Kaynağı: Sıvı Altın
Prof. Dr. Aysun Bay Karabulut, zeytin ve zeytinyağının insan sağlığına olan sayısız faydasını vurgulayarak, bu muazzam meyvenin ve sıvı altının sağlık açısından önemini açıkladı. Zeytinin, Akdeniz çevresindeki medeniyetlerin kazanımları arasında yaklaşık 8 bin yıldan beri bulunduğunu ve "sıvı altın" olarak adlandırıldığını ifade etti.
Zeytinin dayanıklılığı, uzun ömürlülüğü ve estetik görünümü ile kutsal bir ağaç ve meyve olarak kabul edildiğini belirten Karabulut, zeytinin yüzlerce çeşidine sahip bir ağaç olduğunu ve Asya, Avrupa ve Afrika bölgelerine özgü bir bitki olduğunu söyledi. Zeytinin sadece besin olarak değil, aynı zamanda süs bitkisi olarak da kullanıldığını belirtti.
Akdeniz iklimine uygun olan zeytinin, sağlamlığı, bodur yapısı ve çürümeye dayanıklılığıyla bilinen bir ağaç olduğunu açıklayan Karabulut, boyunun genellikle 2 ila 10 metre arasında değiştiğini ve nadiren 20 metreye kadar ulaşabildiğini ifade etti. Kuraklıktan etkilenmeyen zeytin ağacının ortalama 2 ila 3 yüz yıl arasında yaşadığını ve 2 bin yıla kadar yaşayabilecek potansiyele sahip olduğunu belirtti.

ZEYTİNYAĞI OLMAZSA OLMAZ
Prof. Dr. Karabulut, zeytin ağacının odununun mutfak eşyaları, oyma malzemeleri ve mobilyalarda kullanıldığını ifade etti. Meyvesinin ise öncelikle zeytinyağı üretimi için kullanıldığını ve dünya genelinde üretilen zeytinin yüzde 90'ının yağ üretiminde kullanıldığını belirtti.
Zeytinyağının ticari anlamda geniş bir talep zemini bulan ve önemli bir ürün olduğunu vurgulayan Karabulut, bu yağın yemeklere eşsiz bir lezzet kattığını ve sağlık açısından birçok yarar sağladığını söyledi. Ayrıca zeytinyağından elde edilen sabun, şampuan ve duş jellerinin doğal ve yararlı olduğunu, saçlarda kepeklenmeyi ve dökülmeyi önlediğini, cildi güzelleştirdiğini, kırışıklıkları giderdiğini ve yaşlanmayı geciktirdiğini ifade etti.
Zeytinin sofralık türlerinin yeşil, olgun ve siyah olmak üzere üç çeşidi bulunduğunu belirten Karabulut, bu tür zeytinlerin Akdeniz mutfağının vazgeçilmez bir öğesi olduğunu söyledi. Ayrıca zeytinin geçmiş dönemlerde sıvı yakıt olarak aydınlatmada kullanıldığını ve Türklerin bu meyveyle Anadolu'da tanışarak, üretimini öğrenerek çeşitlendirdiklerini, kültürlerine katkı sağladıklarını belirtti.
ZEYTİN YAĞI FAYDALARI
Prof. Dr. Karabulut, zeytinin içeriğindeki muhtelif uçucu yağlar, organik asitler, tanen ve reçinelerle birlikte vücudu ultraviyole ışınlarına karşı koruyan yoğun E vitamini ve sodyum içerdiğini belirtti. Ayrıca zeytinin işlenme biçimine bağlı olarak içeriğindeki maddelerin oranlarında değişmeler gözlemlenebileceğini ifade etti.
Zeytinin yapısında protein, yağ, omega-3 ve omega-6 türü yağ asitleri, A ve C vitaminleri, demir, kalsiyum, fosfor, kükürt, klor ve magnezyum gibi besin öğelerinin bulunduğunu dile getiren Karabulut, özellikle yeşil zeytinde K vitamini, potasyum, karbonhidrat, protein, lif ve oleik asidin bulunduğuna dikkat çekti.
Zeytinin sağlığa birçok faydasını sıralayan Karabulut, zeytinyağının ateroskleroza riski azalttığını, kan basıncını düşürdüğünü, kötü kolesterol seviyesini düşürüp iyi kolesterolü yükselttiğini ve bu nedenle sofralara düzenli olarak eklenmesi gerektiğini vurguladı. Aynı zamanda zeytinin yaprağı ve ağaç gövdesinin kabuğundan elde edilen çayın ise iştah açıcı, idrar söktürücü, ateş düşürücü ve bağışıklık sistemini güçlendirici özelliklere sahip olduğunu belirtti.
Zeytinin kalp ve damar sağlığına, kanserle mücadeleye, sindirim sistemi düzenlemeye, ağrıları hafifletmeye, hafızayı güçlendirmeye, göz ve görme sağlığına, sinir sistemini korumaya ve kemik gelişimine katkı sağladığını ifade eden Karabulut, bu bilgilerin yanı sıra zeytinin antioksidan niteliğiyle hücreleri koruyarak Alzheimer hastalığına ve tümörlere karşı da etkili olduğunu belirtti.
Zeytin ve yağının yemeklerden önce tüketilmesi durumunda iştahı azaltmasına ek olarak doğurganlığı ve üreme sistemini de geliştirdiğine değinen Karabulut, “Zeytin ayrıca saçları sağlamlaştırmakta ve dökülmesini engellemekte. Cilt rahatsızlıklarının da önüne geçmektedir. Zeytinyağı, yağ hücrelerinin içerisinde bulunan yağları parçalama özelliğine sahip olduğu için, sanılanın aksine kilo kaybı sağlayabilen bir besindir. Araştırmalar, insülin duyarsızlığını da azaltan zeytinyağının içerdiği aroma türlerinin tokluk hissini güçlendirdiği ve kalori alımını azalttığını göstermiştir” ifadelerine yer verdi.