Hz. Ka’ka bin Amr bin Malik et-Temîmî (r.a), Hulefâ-yı Râşidîn döneminde yaşamış büyük sahabelerden ve komutanlardan biridir. Hz. Ebû Bekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali dönemlerinde aktif olarak savaşlara katılmış, İslam ordularının en ön saflarında görev yapmıştır.
Hz. Ebu Bekir (r.a), onun kahramanlığını şu sözlerle ifade etmiştir:
“Askerler arasında Ka’ka’nın sesi bin kişiye bedeldir.”
İLK GÖREVLERİ VE KATILDIĞI SAVAŞLAR
Hz. Ka’ka (r.a), Hz. Ebû Bekir döneminde irtidat hareketlerine (dinden dönenlere karşı başlatılan mücadeleler) katılmış, Alkame b. Ulâse üzerine gönderilen birliklerin komutanı olmuştur.
Ayrıca, Hz. Hâlid bin Velid komutasında;
-
Büzaha Savaşı (Peygamberlik iddiasında bulunan Tuleyha’ya karşı),
-
Ulleys ve Übulle fetihleri,
-
Hîre’nin fethi,
-
Yermük Savaşı,
-
Kâdisiye Savaşı,
-
Celûlâ ve Medain fetihleri gibi birçok önemli mücadelede aktif rol oynamıştır.
Kâdisiye Savaşı’nda gösterdiği üstün gayret nedeniyle adını tarihe altın harflerle yazdırmıştır. Rivayetlere göre bu savaşın kazanılmasında onun stratejik zekâsı ve cesareti büyük rol oynamıştır.
HZ. ÖMER VE HZ. ALİ DÖNEMLERİNDE
Hz. Ömer (r.a) döneminde öncü kuvvetlerin komutanı olarak Irak cephesine gönderilen Ka’ka (r.a), İran fetihlerinde önemli başarılar elde etti. Savaşlardan sonra Hulvân’da bir garnizon kurarak bölgeyi güvence altına aldı.
Hz. Osman (r.a) dönemindeki iç karışıklıklarda halifeyi destekledi. Medine kuşatıldığında Hz. Osman’ın çağrısı üzerine yardıma gidenler arasındaydı.
Hz. Ali (r.a) döneminde ise Cemel ve Sıffîn savaşlarında halifenin saflarında çarpıştı. Ayrıca Cemel Vakası öncesinde Hz. Ali’yi temsilen Talha b. Ubeydullah ve Zübeyr b. Avvâm ile görüşerek barış çabalarında bulundu.
ŞAİRLİĞİ VE EDEBİ KİŞİLİĞİ
Hz. Ka’ka (r.a) aynı zamanda şair bir sahabeydi. Şiirleri genellikle savaş, kahramanlık ve İslam’ın zaferlerini konu alırdı. Cesareti kadar söz kudretiyle de öne çıkmıştır.
“KAKA” KELİMESİNİN KÖKENİ İDDİASI
Bazı rivayetlerde, “kaka” kelimesinin Yahudiler tarafından Hz. Ka’ka (r.a)’ya duyulan kin ve nefretin bir sonucu olarak hakaret amacıyla kullanıldığı iddia edilir. Bu anlatıma göre, Yahudiler çocuklarını tuvalete götürdüklerinde dışkı için bu kelimeyi kullanarak Hz. Ka’ka’ya alaycı bir göndermede bulunmuş, zamanla bu kullanım dilimize “çocukça” bir ifade olarak yerleşmiştir.
