Azerbaycan Milli İlimler Akademisi ve Milli Folklor Enstitüsü tarafından düzenlenen, Üzeyir Hacıbeyli’nin 140. yılına ithaf edilen “Âşık Âləsgərdən Üzeyir Hacıbəyliyə: Türk Dünyasının Kültürel Kodları” uluslararası sempozyumu Azerbaycan’da gerçekleştirildi. Programa katılan Rektör Prof. Dr. Erhan Özden, Türk dünyasının eğitim ve müzik alanındaki modernleşme sürecine dair önemli değerlendirmelerde bulundu.
Osmanlı’da modern eğitim vurgusu
Prof. Dr. Özden konuşmasında, son iki yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nda Avrupa etkili yeniliklerin özellikle askerî ve eğitim alanlarında öncü rol oynadığını vurguladı. Klasik medrese sisteminden modern okul anlayışına geçişin Cumhuriyet dönemine kadar sürdüğünü hatırlattı. Özden, özellikle Tanzimat’tan sonra açılan okulların yeni eğitim modelinin ilk örnekleri olduğuna dikkat çekti.
Maarif Meclisi ve müzik eğitimi
Konuşmasında 1845 yılında kurulan Maarif Meclisine de değinen Prof. Dr. Özden, bu yapıyla birlikte Osmanlı’daki okulların merkezi bir yönetim altına alındığını, ders programları ve değerlendirmelerin ortak esaslarla düzenlendiğini belirtti. Ayrıca, Rüşdiye mekteplerinde başlangıçta farklı branş öğretmenleri tarafından verilen müzik derslerinin zamanla profesyonel müzik öğretmenlerine devredildiğini ifade etti.
Âşık Âləsgər ve Üzeyir Hacıbeyli ile paralel süreç
Prof. Dr. Özden, Âşık Âləsgər ile Üzeyir Hacıbeyli’nin yaratıcı faaliyetlerinin, Osmanlı’daki müzik eğitimi politikalarıyla aynı tarihsel dönemde geliştiğini vurguladı. Her iki süreçte de müzikte modernleşme adımlarının paralel şekilde ilerlediğini dile getirdi.
