Suriye’de savaşın sona erdiği 8 Aralık 2024’ten bu yana geçen bir yıllık sürede Türkiye’den ülkesine dönen Suriyelilerin sayısı yaklaşık 600 bin olarak kayıtlara geçti. Buna karşın, halen 2 milyon 370 bin Suriyeli geçici koruma statüsü kapsamında Türkiye’de yaşamını sürdürüyor. Dönüşlerin beklentilerin altında kalması üzerine hükümet yeni düzenlemeler için harekete geçti.
GEÇİCİ KORUMA STATÜLERİNİN KALDIRILMASI GÜNDEMDE
Türkiye Gazetesi’nde yer alan habere göre, sürecin hızlandırılması amacıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a, Avrupa ülkelerindeki uygulamalara benzer şekilde Suriyelilerin geçici koruma statülerinin tek seferde kaldırılması önerildi. Ancak Erdoğan’ın, Türkiye’nin başından bu yana benimsediği “gönüllü geri dönüş” ilkesini hatırlatarak zorlayıcı uygulamalara karşı çıktığı ifade edildi.
Bu çerçevede, geçici koruma statüsünün kademeli olarak kaldırılması ve dönüşlerin aşamalı tedbirlerle teşvik edilmesi kararlaştırıldı. İlgili bakanlıklar ve kurumların bu doğrultuda yeni düzenlemeler üzerinde çalıştığı bildirildi.
ÜCRETSİZ SAĞLIK HİZMETLERİ KALDIRILDI
Atılan ilk adım kapsamında, geçici koruma altındaki Suriyelilere sunulan ücretsiz sağlık hizmetleri sona erdirildi. Yeni yıl itibarıyla yürürlüğe giren düzenlemeyle birlikte, Suriyelilerin sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için katkı payı ödemesi zorunlu hale getirildi. Güvenlik kaynakları, bu uygulamanın geri dönüş kararlarını hızlandıracağını değerlendiriyor.
TÜRKİYE’DE KALMAK İÇİN İKAMET İZNİ ŞARTI
Bir sonraki aşamada ise geçici koruma statülerinin kademeli olarak sona erdirilmesi planlanıyor. Statüsü kaldırılan Suriyelilerin Türkiye’de kalabilmesi için ikamet izni alması gerekecek. Ancak ikamet izni koşullarının oldukça sıkı olacağı vurgulanıyor.
Güvenlik kaynaklarına göre, ikamet izni için düzenli iş, konut, geçerli kira sözleşmesi, sağlık sigortası ve yeterli maddi imkân gibi kriterler aranacak. Bu şartları sağlayamayanların ülkelerine dönmek zorunda kalacağı, aksi halde kaçak duruma düşecekleri ifade ediliyor.
BM FONLARI DÖNÜŞ SÜRECİNDE DEVREYE GİRECEK
Öte yandan, geri dönüş sürecinin hızlandırılması amacıyla Birleşmiş Milletler fonlarının da devreye alınması planlanıyor. Ülkesine dönmek isteyen Suriyelilere BM kaynaklarından maddi destek sağlanması ve yol masraflarının karşılanması gündemde.
