ABD’de federal hükümet, Kongre’nin geçici bütçe tasarısını onaylayamaması nedeniyle resmen kapandı.
YENİ MALİ YIL BAŞLADI, ANLAŞMA SAĞLANAMADI
ABD’de mali yıl her yıl 1 Ekim’de başlıyor. Ancak Kongre’nin, federal hükümete finansman sağlayacak bütçe üzerinde anlaşmaya varamaması krize neden oldu. Geçici bütçe tasarısının Senato’da hem Demokratlar hem de Cumhuriyetçiler tarafından reddedilmesiyle federal kamu kurumlarının finansman kaynakları kesildi.
Senato, Demokratların sunduğu sağlık hizmetleri düzenlemesini de içeren yaklaşık 1 trilyon dolarlık tasarıyı reddetti. Cumhuriyetçilerin sunduğu alternatif tasarı da gerekli oya ulaşamadı. Daha önce Temsilciler Meclisi tarafından 21 Kasım’a kadar finansman sağlayacak geçici bütçe kabul edilmiş olsa da Senato’dan onay çıkmadı.
TRUMP’TAN ÇALIŞANLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA
ABD Başkanı Donald Trump, gün içinde yaptığı açıklamada hükümetin kapanmasının “muhtemel” olduğunu ifade ederek çok sayıda kamu çalışanının işten çıkarılabileceğini söyledi. ABD Kongresi Bütçe Ofisi (CBO), yaklaşık 750 bin federal çalışanın ücretsiz izne çıkarılabileceğini tahmin ediyor.
HÜKÜMET KAPANMASI NE ANLAMA GELİYOR?
Amerikan yasalarına göre, mali yıl için bütçe kabul edilmezse Kongre’nin geçici bütçe çıkarması gerekiyor. Ancak bu da mümkün olmadığında federal hükümet “temel” hizmetler dışında tüm faaliyetlerini durduruyor.
Bu süreçte orduda görev yapan askerler, istihbarat çalışanları, sağlık personeli, havaalanı güvenliği ve hapishane çalışanları görevlerini sürdürse de maaşlarını yeni bütçe onaylanana kadar alamıyor. Temel hizmetler dışındaki kamu çalışanları ise ücretsiz izne gönderiliyor.
GEÇMİŞTE YAŞANAN KAPANMALAR
1981’den bu yana ABD’de üç günden kısa süren 10 kapanma yaşandı. Daha uzun süren 4 büyük kapanma da ülke tarihinde yer aldı. En son 2018 sonunda başlayan ve 35 gün süren kriz, ABD tarihinin en uzun süreli hükümet kapanması olmuştu. O dönem Trump, Meksika sınırına yapılacak duvar için finansman sağlanmaması üzerine bütçeyi imzalamamış ve hükümetin kısmen kapanmasına yol açmıştı.
ALTIN FİYATLARI REKOR KIRDI
Bütçe krizi, küresel piyasalarda da etkisini gösterdi. Güvenli liman arayışına yönelen yatırımcılar altına talebi artırdı. Altın fiyatları hem ons hem gram bazında tarihi seviyelere ulaştı.
- Ons altın yüzde 0,4 artışla 3.872,87 dolara yükseldi.
- Vadeli ons altın yüzde 0,7 değer kazanarak 3.901,40 dolar oldu.
- Gram altın 5.161 TL’ye çıkarak yeni tarihi zirvesini gördü.
- Dolar endeksi ise haftanın en düşük seviyelerinde işlem gördü.
