Konseydeki kritik oylamada tasarıya Çin, Rusya, Pakistan ve Cezayir “evet” dedi. İngiltere, Fransa, ABD, Sierra Leone, Slovenya, Danimarka, Yunanistan, Panama ve Somali karşı oy kullandı. Guyana ve Güney Kore ise çekimser kaldı. Bu sonuçla birlikte, İran’a yönelik yaptırımların tekrar devreye girmesi süreci fiilen başlamış oldu.
İRAN’DAN SERT TEPKİ: “ULUSLARARASI HUKUKA SALDIRI”
İran’ın BM Daimi Temsilcisi Emir Said İrevani, oylama sonrası sert açıklamalarda bulundu. İngiltere, Fransa ve Almanya’dan oluşan Avrupa Üçlüsü’nün (E3) nükleer anlaşmadaki yükümlülüklerini yerine getirmediğini savunan İrevani, “Bu girişimler uluslararası hukuka doğrudan saldırıdır” dedi. İran’ın nükleer programının barışçıl çizgiden sapmayacağını belirten İrevani, yaşanacak her türlü gerilim ve krizden E3 ülkelerinin sorumlu olacağını vurguladı.
“SNAPBACK” MEKANİZMASI DEVREYE GİRİYOR
E3 ülkeleri, 28 Ağustos’ta İran ile yapılan 2015 tarihli nükleer anlaşmaya (JCPOA) dayanarak “snapback” yani “tetik” mekanizmasını harekete geçirmişti. Bu mekanizma, İran’ın anlaşmaya uymaması halinde BM yaptırımlarının 30 gün içinde otomatik olarak yeniden yürürlüğe girmesine olanak tanıyor. 28 Eylül’e kadar yeni bir uzlaşma sağlanamazsa yaptırımlar resmen devreye girecek.
ORTAK KAPSAMLI EYLEM PLANI’NIN GEÇMİŞİ
İran, 2015 yılında İngiltere, Çin, Fransa, Almanya, Rusya ve ABD ile Ortak Kapsamlı Eylem Planı’nı (JCPOA) imzalayarak nükleer programını sınırlandırmayı kabul etmişti. Buna karşılık ülkeye yönelik yaptırımlar hafifletilmişti. Ancak ABD’nin 2018’de tek taraflı olarak anlaşmadan çekilmesi ve yaptırımları yeniden başlatması, İran’ın da taahhütlerini kademeli olarak azaltmasına yol açtı. Bugünkü gelişme, anlaşmanın geleceğini daha da belirsiz hale getirdi.
