Pek çok öğrenci, “Dünya kaplumbağa sırtında duran bir tepsi şeklindedir” sözünü kimin dile getirdiğini araştırıyor. İşte merak edilenler...
DÜNYA KAPLUMBAĞANIN SIRTINDA DURAN BİR TEPSİ ŞEKLİNDEDİR DİYEN KİMDİR?
Dünya kaplumbağanın sırtında duran bir tepsi gibidir ifadesi, bilimsel bir açıklamadan ziyade eski kültürlerde yer alan mitolojik ve kozmolojik inanışlara dayanmaktadır. Bu düşünceyi ortaya atan modern bir bilim insanı bulunmamaktadır.
MİTOLOJİK KÖKENLERİ
Bu görüş, özellikle Hinduizm, Çin mitolojisi ve Amerikan yerlileri arasında yaygın olarak görülür. Hindu inanışında tanrı Vişnu’nun avatarı Kurma, yani dev bir kaplumbağa, dünyanın taşıyıcısı olarak kabul edilir. Çin kültüründe evren, kaplumbağa kabuğu üzerinden tasvir edilirken, bazı Amerikan yerli topluluklarında ise dünya, bir kaplumbağanın sırtında duran ada ya da platform şeklinde anlatılmıştır.
BİLİMSEL GERÇEKLER
Modern bilim, Dünya’nın küresel (daha doğrusu geoit) bir yapıya sahip olduğunu ortaya koymuştur. İlk kez Pythagoras, Aristoteles ve Eratosthenes gibi düşünürler, Dünya’nın yuvarlak olduğunu gözlem ve hesaplamalarla açıklamıştır. Bu nedenle “Dünya kaplumbağa sırtında duran bir tepsi gibidir” söylemi, mitolojik bir inanç olup bilimsel bir gerçeklik taşımamaktadır.
KAPLUMBAĞA NEYİN ÜZERİNDE DURUR?
Ünlü filozof Bertrand Russell ve bazı kaynaklarda Stephen Hawking tarafından aktarılan bir anekdotta da bu inanç hicvedilmiştir. Halk arasında anlatılan hikâyeye göre bir kadın, bir astronomi konferansında, Dünya’nın aslında dev bir kaplumbağanın sırtındaki düz bir tepsi olduğunu iddia eder. Bilim insanı, kaplumbağanın neyin üzerinde durduğunu sorunca kadın, “Onun altında da hep kaplumbağalar var” yanıtını verir. Bu esprili anlatım, felsefede sonsuz regresyon tartışmalarını simgeleyen bir örnek olarak literatüre geçmiştir.
Dünya’nın kaplumbağa sırtında duran bir tepsi olduğu fikri, bilimsel bir gerçek değil, kültürlerin evreni açıklama çabasından doğmuş mitolojik bir tasavvurdur. Günümüzde bilimsel olarak kabul edilen gerçek ise, Dünya’nın küresel yapıya sahip bir gezegen olduğudur.
