Konut ve gayrimenkul piyasasında uzun süredir tartışma konusu olan sahte ilanlar ve spekülatif fiyat artışlarına karşı önemli bir düzenleme daha devreye alındı. Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda kurulan Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS), ilan platformlarındaki kontrol mekanizmasını güçlendirmeyi hedefliyor. Yeni düzenleme ile birlikte, emlak işletmelerinin mal sahibinden yetki almadan taşınmaz ilanı girmesinin önüne geçilecek.
EİDS İLE KİMLİK DOĞRULAMA SÜRECİ
İkinci el ilanların yoğun olarak yer aldığı platformlarda yaşanan sorunları azaltmak amacıyla EİDS ilk olarak kimlik doğrulama aşamasıyla devreye alınmıştı. İlan platformları ile EİDS arasında sağlanan entegrasyon sayesinde 1 Kasım 2023’ten itibaren taşınmaz ilanı vermek isteyen kişilerin kimlik doğrulaması yapması zorunlu hale geldi. Böylece anonim ve kaynağı belirsiz ilanların önüne geçilmesi hedeflendi.
YETKİ DOĞRULAMASINDA TAKVİM NETLEŞTİ
EİDS’nin ikinci aşaması olan yetki doğrulama uygulaması, kademeli olarak yürürlüğe konuldu. 1 Ocak itibarıyla kiralık taşınmaz ilanlarında, 7 Nisan’dan itibaren ise satılık işyeri ilanlarında yetki doğrulaması hale geldi. Son adımda ise satılık konutlar da sisteme dahil edildi. Buna göre 1 Şubat 2026’dan itibaren satılık konut, arsa ve işyeri dahil tüm satılık taşınmaz ilanlarında yetki doğrulaması yapılmadan ilan verilemeyecek.
İLANI KİMİN KOYDUĞUNA GÖRE DEĞİŞİYOR
Yeni sistemde bireysel ilanlar ile emlakçı aracılığıyla verilen ilanlar arasında belirgin bir ayrım bulunuyor. Bireysel ilan verecek vatandaşlar için ayrıca bir yetki doğrulama şartı aranmıyor. Ancak bu ilanlar yalnızca taşınmazın sahibi, mal sahibinin eşi ya da birinci ve ikinci derece kan hısımları tarafından kimlik doğrulaması yapılarak girilebiliyor. Bu sayede üçüncü kişilerin mülkle ilgisi olmayan ilanlar yayımlamasının önüne geçiliyor.
Emlak işletmeleri aracılığıyla yapılacak ilanlarda ise yetki doğrulaması zorunlu hale geliyor. Taşınmaz sahibi, çalışacağı emlak ofisiyle yetkilendirme sözleşmesi imzaladıktan sonra e-Devlet üzerinden ilgili yetkiyi tanımlamak durumunda kalacak.
E-DEVLET ÜZERİNDEN YETKİLENDİRME NASIL YAPILACAK?
Taşınmaz sahibinin emlak işletmesini ilan verme konusunda yetkilendirmesi e-Devlet üzerinden gerçekleştirilecek. “EİDS Taşınmaz İlanı Yetkilendirme İşlemleri” hizmetine giriş yapan vatandaş, kendisine ait taşınmazları sistem üzerinden görüntüleyebilecek. İlan yetkisi verilmek istenen taşınmaz seçildikten sonra, yetkilendirilecek emlak işletmesine ait yetki belgesi numarası girilecek ve yetkinin geçerli olacağı bitiş tarihi belirlenecek. Bu adımların tamamlanmasının ardından yetkilendirme işlemi kayıt altına alınacak.
OTOMATİK KONTROL İLE DENETİM YAPILACAK
Yeni düzenleme ile emlak işletmeleri yalnızca yetkilendirildikleri taşınmazlara ilişkin ilan girişi yapabilecek. İlan platformlarında ilan oluşturulurken taşınmaza ait numaranın sisteme girilmesi zorunlu olacak. EİDS, bu bilgiyi otomatik olarak kontrol edecek ve yetki bulunması halinde ilan verme süreci tamamlanacak. Yetkisiz ilan girişleri ise sistem tarafından engellenecek.
PİYASADA ŞEFFAFLIK AMAÇLANIYOR
Yetkililer, EİDS’nin tam anlamıyla devreye girmesiyle birlikte ilan sitelerinde fiyat manipülasyonlarının azalmasını, mükerrer ve sahte ilanların ortadan kalkmasını ve konut piyasasında daha şeffaf bir yapı oluşmasını amaçlıyor. Düzenleme, hem tüketicinin korunmasına hem de kayıt dışı faaliyetlerin azaltılmasına katkı sağlayacak.
