Rusya-Ukrayna savaşında karşılıklı saldırıların arttığı, Karadeniz’de tansiyonun yeniden yükseldiği bir dönemde, Türk hava sahasına izinsiz giren bir insansız hava aracı (İHA) kritik bir alarm sürecine neden oldu. “Serseri İHA” olarak tanımlanan hava aracı, Kastamonu kıyı şeridi üzerinden Türk hava sahasına giriş yaptı.
ESKİŞEHİR’DEN TAKİP EDİLDİ
Türkiye’nin hava sahası güvenliği, Eskişehir’de bulunan Muharip Hava Kuvvetleri Komutanlığı Hava Harekât Merkezi üzerinden sağlanıyor. Ülke genelindeki 30’dan fazla radar ve sensörden gelen veriler bu merkezde toplanarak anlık olarak izleniyor.
Önceki gün akşam saatlerinde Karadeniz üzerinde, alçak irtifada seyreden şüpheli bir hava izi tespit edildi. İlk değerlendirmelerde, bu hava izinin meteoroloji amaçlı kullanılan bir hava-irtifa balonu olabileceği ihtimali üzerinde duruldu. Ancak İHA’nın Türk hava sahasına girmesiyle birlikte şüphe arttı.
NATO İLE PAYLAŞILDI F-16’LAR HAVALANDI
Milliyet’ten Aydın Hasan’ın haberine göre; Eskişehir’deki merkez, NATO görevi kapsamında Birleştirilmiş Hava Harekât Merkezi özelliği de taşıdığı için radar verileri NATO ile de paylaşıldı.
Merzifon 5. Ana Jet Üssü’nden havalanan uçakların yaptığı ilk tespitlerde, hava aracının üst kısmında pervane bulunduğu belirlendi. İHA’nın Çankırı-Ankara-Kırıkkale hattına doğru, düzgün bir rota üzerinde ilerlediği görüldü. Bu durum, aracın uydu bağlantılı olduğu ancak kontrolden çıktığı ihtimalini güçlendirdi.
Bunun üzerine, harekât merkezinde “bekler vaziyette” bulunan F-16 savaş uçaklarına alarm reaksiyon emri verildi.
MESKÛN MAHAL DIŞINDA FÜZEYLE VURULDU
Takibi sürdürülen İHA’nın, siviller açısından risk oluşturmaması için yerleşim bölgelerinden uzaklaşması beklendi. Kuş uçuşu yaklaşık 200 kilometre içeri giren İHA, Çankırı-Ankara-Kırıkkale üçgeninde, Çankırı-Elmadağ hattı üzerinde, meskûn olmayan emniyetli bir bölgede F-16 savaş uçağından atılan füze ile vurularak düşürüldü.
YOLCU UÇAKLARI KONYA’YA YÖNLENDİRİLDİ
İHA’nın düşürüldüğü dakikalarda güvenlik önlemleri kapsamında Ankara Esenboğa Havalimanı’na yaklaşan 4 yolcu uçağı, geçici olarak Konya Havalimanı’na yönlendirildi. Hava sahası güvenliğinin sağlanmasının ardından uçuş trafiği normale döndü.
ENKAZ İÇİN ARAMA-TARAMA SÜRÜYOR
İnsansız hava aracının enkazına ulaşmak için jandarma ekipleri, F-16’ların vurduğu koordinatlar ve çevresinde arama-tarama faaliyetlerini sürdürüyor. Hava Kuvvetleri Komutanlığı’ndan bir heyetin de çalışmalara katıldığı öğrenildi.
“ANGAJMAN KURALLARI DOĞRU VE ZAMANINDA UYGULANDI”
Atlas Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Emekli Albay Prof. Dr. Eylem Şimşek, yaşanan süreci şu sözlerle değerlendirdi:
“Angajman kurallarının doğru ve zamanında uygulandığını görüyoruz. Bu, Türkiye’nin harbe hazırlık seviyesinin ne kadar yüksek olduğunu gösteriyor. Hava kuvvetlerimizin diri, dinamik ve hazır olduğunu ortaya koyuyor. MSB’nin açıklamasında ihtiyatlı ve kimseyi suçlamayan bir dil kullanılması, uluslararası ilişkiler açısından da önemlidir.”
DÜŞÜRÜLEN İHA HANGİ ÜLKEYE AİT?
İHA enkazına ulaşılmasının ardından yapılacak teknik incelemeyle;
-
Hangi ülkede üretildiği
-
Hangi ülke tarafından kullanıldığı
-
Patlayıcı taşıyıp taşımadığı
gibi detayların netleşmesi bekleniyor. İlk değerlendirmelerde, Karadeniz üzerinden gelen İHA’nın Ukrayna ya da Rusya kaynaklı olabileceği, ancak üçüncü bir ülkeye ait olma ihtimalinin de göz ardı edilmediği ifade ediliyor.
Uzmanlar, Rusya ve Ukrayna’nın yoğun şekilde kullandığı elektronik karıştırma ve bozma sistemleri nedeniyle İHA’nın kontrolden çıkarak Türkiye’ye yönelmiş olabileceğine dikkat çekti.
NE OLMUŞTU?
Milli Savunma Bakanlığı, Karadeniz’de kontrolünü kaybettiği belirlenen bir insansız hava aracının, Türk hava sahası güvenliği kapsamında vurularak etkisiz hâle getirildiğini açıkladı. Bakanlıktan yapılan bilgilendirmede, Karadeniz üzerinden Türkiye’ye doğru yönelen şüpheli bir hava izinin radarlar tarafından tespit edildiği, söz konusu hava aracının standart güvenlik prosedürleri çerçevesinde takibe alındığı ifade ederek şu açıklamalara yer verdi:
“Karadeniz üzerinden hava sahamıza yaklaşan bir hava izi tespit edilmiş ve rutin prosedürler kapsamında takibe alınmıştır.
Hava sahasının güvenliğinin sağlanması amacıyla NATO ve milli kontroldeki F-16’lara alarm reaksiyon görevi verilmiştir.
Söz konusu hava izinin kontrolden çıktığı anlaşılan bir insansız hava aracı olduğu belirlenmiş, herhangi bir olumsuzluğa mahal vermemek adına meskûn mahal dışında emniyetli bir bölgede vurularak düşürülmüştür.”
ERDOĞAN’DAN İKİ ÜLKEYİ DE UYARDI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Karadeniz’de yaşanan gemi saldırılarına ilişkin yaptığı açıklamada şu uyarıda bulunmuştu:
“Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ni titizlikle uygulayarak savaşın Karadeniz’e sirayet etmesine mani olduk. Ancak son günlerdeki karşılıklı saldırılar seyrüsefer emniyetini ciddi biçimde tehdit etmektedir. Ticaret ve sivil gemileri hedef almanın kimseye faydası olmaz.”





