Katolik Kilisesi’nde en gizli ve en hayati süreçlerden biri olan konklav, yeni Papa’nın belirlenmesi için resmen başladı. Merhum Papa Francis’in vefatının ardından, dünyanın dört bir yanından gelen 133 kardinal, Vatikan’daki Sistine Şapeli’ne kapanarak gizlilik yemini etti. Bu süreçte dış dünya ile tüm bağlantılar kesildi, haberleşme yasaklandı, yiyecekler bile sıkı kontrollerden geçirildi.
İşte Vatikan'ın bu tarihi seçim süreci hakkında en çarpıcı 10 gerçek:
1. En Uzun Seçim 1006 Gün Sürdü
Papalık seçimlerinin süresi için bir sınır yok. 1268-1271 yılları arasında yapılan seçim tam 1006 gün sürdü. O dönemde dış müdahalelere açık olan kardinallerin bir türlü uzlaşamaması, konklav formatının bugünkü haline evrilmesine neden oldu.
2. Kardinallere Sıkı Diyet Uygulanıyor
Tarihte bazı yiyeceklerin içine mesaj gizlenerek dışarıyla iletişim kurulduğu ortaya çıkınca, bugünkü konklavlarda turtalar, çatal-bıçak takımları ve kapaklı kaplar yasaklandı. Yalnızca basit ve denetlenebilir menüler sunuluyor.
Bu nedenle, turtalar, tavuk gibi içine mesaj gizlenebilecek yiyecekler ile çatal-bıçak takımı ve bardaklar yasaklanmıştır. Bu toplantıda da gelenek devam edecek. Rahibeler kardinallere kuzu şiş, spagetti ve haşlanmış sebzeler gibi yerel yemekler hazırlayacak.
3. Duman Her Şeyi Söyler
Her oylama sonrası pusulalar yakılır. Seçim tamamlanmazsa siyah duman, yeni Papa seçildiyse beyaz duman bacadan yükselir. Bu duman için özel kimyasal karışımlar kullanılır.
4. Papa Kardinal Olmak Zorunda Değil
Her ne kadar son yüzyıllarda hep kardinaller seçilmiş olsa da, teknik olarak vaftiz edilmiş herhangi bir Katolik erkek Papa olabilir. Son örnek 1378’de seçilen Urban VI’dır.
“Konklav” Ne Demek?
Latince “cum clave” yani “anahtarla kilitli” ifadesinden türeyen konklav, kardinallerin tamamen izole edilmesini tanımlar. Bu uygulama 1274'te resmiyet kazandı.
6. Sadece 80 Yaş Altı Kardinaller Oy Kullanabilir
Toplamda 252 kardinal olmasına rağmen yalnızca 133’ü oy hakkına sahip, çünkü 80 yaşını geçenler seçim sürecine katılamıyor. Bu kural 1970’te Papa VI. Paul tarafından getirildi.
7. Ahlaki Sebeplerle Katılmayanlar da Var
Kardinal Angelo Becciu, 2023’te zimmete para geçirme suçlamasından sonra bu yılki konklava "Kilise’nin iyiliği için" katılmayacağını açıkladı.
8. Sinema ve Edebiyata İlham Veriyor
2024’te vizyona giren “Conclave” filmi, konklav sürecini gerçekçi biçimde yansıtmasıyla övgü topladı. Papa Francis’in ölümünün ardından izlenme oranı %283 arttı.
9. Roma’ya Akın Var
Sistine Şapeli’nden yükselecek dumanı izlemek için dünyanın dört bir yanından yüz binlerce kişi Roma’ya akın etti. ABD’den uçuş aramaları %345, Meksika’dan %1000 oranında arttı.
10. Her Zaman Şapel’de Yapılmadı
Sistine Şapeli konklavlara ilk kez 1492'de ev sahipliği yaptı. Daha önceki seçimler İtalya ve hatta Almanya ve Fransa gibi farklı ülkelerde de gerçekleşti.