Uzmanlar, bu ürünlerin düzenli tüketiminin kolesterolü yükselttiğini, ani kalp krizi ve damar tıkanıklığı riskini ciddi şekilde artırdığını söylüyor.
Türk mutfağında kahvaltı günün en zengin öğünü olarak bilinir. Ancak sucuklu yumurta, sosis tava ve salam dilimleri gibi sevilen lezzetler, düşündüğümüz kadar masum değil. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından “riskli” kategoride sınıflandırılan bu işlenmiş et ürünleri, içeriklerindeki koruyucular ve üretim yöntemleri nedeniyle kalp ve damar sağlığı için ciddi bir tehdit oluşturuyor.
Uzmanlar, bu gıdaların vücutta kronik iltihaplanmayı artırarak damar sertliğini hızlandırdığını, bunun da kalp hastalığı riskini yükselttiğini vurguluyor.
İşlenmiş etlerin zararı tek bir bileşenden değil, üç ana risk faktörünün birleşiminden kaynaklanıyor:
NİTRAT VE NİTRİTLER
Sucuk, salam ve sosislerin raf ömrünü uzatmak için kullanılan nitrat–nitrit gibi koruyucu maddeler sindirim sırasında kanserojen nitrozaminlere dönüşebiliyor. Bilimsel çalışmalar, bu maddelerin kalın bağırsak kanseri riskini artırdığını açıkça ortaya koyuyor.
YÜKSEK DOYMUŞ YAĞ VE KOLESTEROL
Bu ürünler yoğun doymuş yağ içeriyor. Doymuş yağlar LDL (kötü kolesterol) seviyesini yükselterek damar duvarlarında plak oluşumuna neden oluyor. Bu plaklar atardamarları daraltıp sertleştirerek ani kalp krizi ve felç riskini artırıyor.
AŞIRI SODYUM (TUZ)
Aşırı sodyum tüketimi tansiyonu yükseltiyor, kalbin iş yükünü artırıyor ve uzun vadede kalp yetmezliğine zemin hazırlıyor.
Kalp ve damar sağlığını korumak isteyenlere göre kahvaltı masasından uzak tutulması gereken ürünler şunlar:
1. Hazır meyve suları ve şekerli içecekler
Şeker yükü yüksek olan bu içecekler insülin dengesini bozarak yağlanmayı artırıyor.
2. İşlenmiş pastırma ve salam
Koruyucu maddeler ve yüksek tuz içeriği damar sağlığını olumsuz etkiliyor.
3. Tam yağlı ve aşırı tuzlu peynirler
Yüksek doymuş yağ ile sodyum içeriği kalp ve tansiyon hastaları için risk oluşturuyor.
Sucuk ve sosis
Nitrat, yüksek yağ ve yüksek tuz içeriği nedeniyle üçlü sağlık riski taşıyor.
5. Aşırı tuzlu salamura zeytinler
Zeytin sağlıklı olsa da salamura tuzu tansiyon riskini artırıyor.
Uzmanlara göre kahvaltıda tamamen yasak yerine daha akıllı tercihler yapmak mümkün:
Protein: İşlenmiş et yerine haşlanmış yumurta, az yağlı peynir, baklagiller tercih edilebilir.
Sağlıklı yağlar: Ceviz, avokado ve sızma zeytinyağı iyi kolesterolü destekliyor.
Lif ve sebze: Domates, salatalık, yeşillik ve tam tahıllar sindirimi düzenliyor.
İşlenmiş et tüketimini haftada 1–2 porsiyonla sınırlandırmak, özellikle tansiyon ve kolesterol sorunu olan kişiler için büyük önem taşıyor.
