İşsizlik ödeneği, kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalan sigortalı çalışanlara, işsizlik süresince belirli şartlar altında verilen geçici bir gelir desteğidir.
Başvuru süresi, çıkış nedeni ve belgeler gibi birçok ayrıntı da büyük önem taşıyor. Özellikle askerlik nedeniyle işten ayrılanlar için 30 günlük başvuru süresi kritik bir öneme sahip. İşte işsizlik maaşıyla ilgili tüm bilinmesi gerekenler...
Bu destekten yararlanmak için başlıca şartlar şunlardır:
Son 3 yıl içinde en az 600 gün sigorta primi yatırılmış olması
İşten ayrılmadan önce en az 120 gün kesintisiz çalışılmış olması
İŞKUR’a işten ayrıldıktan sonra 30 gün içinde başvuru yapılması
Prim gün sayısına göre maaş süresi değişmektedir:
600-899 gün arasında primi olanlara 6 ay
900-1.079 gün arasında primi olanlara 8 ay
1.080 gün ve üzeri olanlara ise 10 ay süreyle maaş ödenir.
Askerlik görevini yerine getiren çalışanlar, işten ayrılma koşullarına dikkat ettikleri takdirde işsizlik maaşına hak kazanabilir.
Ancak bu hak bazı kriterlere bağlı:
İşten ayrılış tarihi ile askerlik sevk tarihi arasındaki süre 90 günü geçmemelidir.
Terhis olduktan sonra en geç 30 gün içinde İŞKUR’a başvurulmalıdır.
İşten çıkış kodu SGK’ya 12 – Askerlik Nedeniyle Fesih olarak bildirilmelidir.
Bedelli askerlik yapanlar da fiilen silah altına alındıkları için askerlik sonrası işsizlik maaşı alabilir.
İşsizlik maaşı başvurularında SGK’ya bildirilen işten çıkış kodu belirleyici rol oynar. İşverenin bu kodu yanlış bildirmesi durumunda maaş bağlanmaz.
Bu nedenle işçi, işten ayrılma gerekçesini belirten bir yazıyı işverene sunmalı. Askerlik gerekçesiyle kıdem tazminatı ödenmişse, bu ödemeye dair banka dekontu veya bordro İŞKUR’a sunulmalıdır.
İşten, askerlikten önceki 90 gün içinde ayrılmış olmak zorunludur. Bu sürenin aşılması halinde işsizlik maaşı hakkı kaybedilir.
Ancak bazı istisnai durumlar geçerlidir:
Sağlık durumu
Kasıt ve kusur dışı sebeplerle askerlik tarihinin ertelenmesi
Bu tür sebepler “mücbir sebep” olarak değerlendirilerek işsizlik maaşı alınabilir.
Terhis edilen askerler için İŞKUR’a başvuru süresi terhis tarihinden itibaren başlar. Özellikle erken terhis durumlarında bu tarih daha da önemli hale gelir.
Normal süresi beklenmeden, erken terhis tarihinden itibaren 30 gün içinde başvuru yapılmazsa, maaş gecikilen süre kadar eksik ödenir.
Eğer kişi işsizlik maaşı alırken askere giderse, bu durumu mutlaka İŞKUR’a bildirmelidir. Aksi takdirde, askerlik döneminde alınan maaş faiziyle birlikte geri istenebilir.
Ancak bildirim yapılırsa maaş askıya alınır ve askerlik sonrası başvuru yapıldığında yeniden ödenmeye devam eder.
