Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, özellikle kadın sigortalıların bu konuda ciddi sorunlar yaşadığına dikkat çekti.
Türkiye’de emeklilik sistemi, işe başlama tarihi ile prim gün sayısına göre şekilleniyor. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar EYT düzenlemesi kapsamında değerlendiriliyor. Ancak her sigortalı bu düzenlemeden aynı şekilde yararlanamıyor.
Özellikle doğum ve iş hayatına ara vermeler nedeniyle prim günlerini tamamlamakta zorlanan kadın sigortalılar, EYT hakkından fiilen yararlanamıyor.
Erdursun, 1979 doğumlu ve Ocak 1999’da sigorta girişi yapılan bir kadın örneğini paylaşarak tabloyu gözler önüne serdi.
Bu kişinin toplam 1500 prim günü bulunuyor ve emekli olabilmesi için 4475 gün eksiği var.
Eğer doğum veya yurtdışı borçlanması gibi imkânları yoksa bu açığı yalnızca çalışarak ya da isteğe bağlı prim ödeyerek kapatması gerekiyor.
Hesaplamalara göre bu sürecin yaklaşık 12 yıl 5 ay sürdüğünü belirten Erdursun, bu durumda kişinin 58 yaşından sonra emekli olabileceğini söyledi.
Uzmanlara göre, 3600 prim gününü dolduran kadınlar 58 yaşında, erkekler ise 60 yaşında emekli olabiliyor.
Ancak isteğe bağlı prim ödemeleri yalnızca Bağkur kapsamında geçerli. Bu nedenle eksik günlerini sadece isteğe bağlı ödeme yoluyla kapatmak isteyen kadınlar 56 yaşında 5400 günle, erkekler ise 58 yaşında 5400 günle Bağkur’dan emeklilik hakkına ulaşabiliyor.
Emeklilik hesaplamalarında büyük önem taşıyan son 2520 gün kuralı da sigortalıların hangi kurum üzerinden emekli olacağını belirliyor.
Buna göre, sigortalının son 2520 gününde en az 1261 gün SSK’lı çalışması varsa, emeklilik işlemleri SSK üzerinden gerçekleşiyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Bağkur’lular için kritik bir düzenlemeye işaret etti.
Bakan, 2028 yılına kadar yapılacak düzenlemeyle Bağkur’da emeklilik için aranan 9000 gün şartının 7200 güne indirileceğini açıkladı. Ancak bu düzenlemenin ayrıntıları önümüzdeki süreçte netleşecek.
İsteğe bağlı sigorta primleri, brüt asgari ücretin yüzde 32’si üzerinden hesaplanıyor. 2025 yılı itibarıyla isteğe bağlı sigorta için ödenmesi gereken aylık tutar yaklaşık 8.321 TL. Çalışmayan sigortalılar, bu yöntemle eksik günlerini tamamlayabiliyor.
Kadın sigortalıların prim gün sayılarını artırmaları için bazı borçlanma hakları da mevcut. Bunlar arasında doğum borçlanması (en fazla 3 doğum için 2160 gün), yurt dışı borçlanması ve usta öğreticilik, doktora, askerlik gibi sürelerin borçlanılması bulunuyor.
