Ankara’nın Haymana ilçesinde Dereköy ve Mandıra Mahalleleri arasında yer alan Gavur Kalesi, Hititlerin bölgedeki tek kalıcı eseri olmasına rağmen koruma ve kazı çalışmalarının başlatılmasını bekliyor.
KABARTMALAR TEHLİKE ALTINDA
Kalenin dış duvarlarındaki doğal kaya kabartmaları, Hitit askerlerini ve nadir görülen bir kadın figürünü gözler önüne seriyor. Ancak kadın figürü neredeyse tamamen silinirken, asker kabartmaları da aşınma ve erozyon tehdidi altında. Tarihi eserlerin korunmaması, Hitit dönemine ait eşsiz izlerin kaybolmasına yol açabilir.
EN BÜYÜK TEHDİT: DEFİNECİLER
Tarihi yapının en fazla zarar gören bölümlerini definecilerin tahrip ettiği belirlendi. Kral mezarı olduğu tahmin edilen bölüm, izinsiz kazılarla yıkılmış durumda. Uzmanlar, bu tür tahribatın kalenin bütünlüğünü ve tarihî değerini ciddi şekilde tehdit ettiğini belirtiyor.
KAZI ÇALIŞMALARI TARİHİ GÜN YÜZÜNE ÇIKARABİLİR
Araştırmacılar, Gavur Kalesi’nde yapılacak kazı çalışmalarıyla yalnızca Hitit dönemine ait bulguların değil, bölgeye milattan önce yerleşmiş farklı uygarlıklara ait izlerin de gün yüzüne çıkarılabileceğini vurguluyor. Kız Kalesi örneğinde olduğu gibi, bu tür keşifler alanın kültürel ve tarihî değerini daha da artırıyor.
KÜLTÜR TURİZMİ İÇİN BÜYÜK POTANSİYEL
Gavur Kalesi, uygun koruma ve restorasyon çalışmalarıyla kültür turizmi açısından büyük bir potansiyel taşıyor. Tarih meraklıları ve fotoğraf tutkunları için cazibe merkezi haline gelebilecek kalenin, ulaşım yollarının iyileştirilmesiyle ziyaretçi sayısı artırılabilir.
YETKİLİLER HAREKETE GEÇMELİ
Kaya kabartmaları, mimari özellikleri ve tarihî dokusuyla Gavur Kalesi, Ankara ve Haymana’nın kültürel turizmi için değerli bir kaynak oluşturuyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı başta olmak üzere ilgili kurumların, kazı, restorasyon ve koruma çalışmalarını başlatması, kaleye ulaşımı kolaylaştıracak yollar ve bilgilendirme tabelalarıyla alanın bilinirliliğini artırması gerekiyor.
GAVUR KALESİ’NİN TARİHÇESİ
Gavur Kalesi, Babayakup Irmağı vadisi kenarında, yaklaşık 60 metre yüksekliğe sahip bir höyüğün zirvesinde konumlanıyor. Yapının inşa tarihi MÖ 1600-1700 yılları arasına, yani Hitit İmparatorluğu dönemine tarihleniyor. Bu özellikleriyle Gavur Kalesi, Ankara sınırları içinde Hititlere ait bilinen tek kalıcı yapı olarak öne çıkıyor.
