Yıkım gündemdeyken restorasyon kararı alındı
Altındağ Belediye Başkanı Veysel Tiryaki, Ulucanlar Cezaevi’nin 2007 yılında yıkılmasının ciddi şekilde gündemde olduğunu belirterek, o dönemde birçok kurumun yapının ortadan kaldırılması yönünde girişimde bulunduğunu söyledi. Cezaevinin fiziksel durumunun kötü olduğu, yüksek maliyet gerektirdiği ve kullanım dışı kaldığı gerekçeleriyle yıkımın tercih edildiğini aktaran Tiryaki, ilçe belediyesi olarak farklı bir yol izlediklerini ifade etti.
Tiryaki, “O dönemde böyle bir yapıyla ilgilenmek bir ilçe belediyesi için alışılmış bir durum değildi. Büyük maliyet gerektiren, riskli ve uzun vadeli bir çalışmaydı. Buna rağmen bu yapının korunması gerektiğine inandık” dedi.
İlçe belediyesi ölçeğinde büyük sorumluluk
İlçe belediyelerinin bütçelerinin sınırlı olduğuna dikkat çeken Tiryaki, Ulucanlar Cezaevi gibi büyük ve kapsamlı bir yapının restorasyonunun ciddi bir yük anlamına geldiğini dile getirdi. Buna karşın sürecin ısrarla takip edildiğini belirten Tiryaki, yaklaşık iki yıl süren girişimler sonucunda yapının belediyeye devrinin sağlandığını kaydetti.
Restorasyon sürecinin büyük fedakârlıklarla yürütüldüğünü ifade eden Tiryaki, “Bu ölçekte bir yapının restorasyonu için gereken kaynak, ilçe belediyeleri için kolay karşılanabilir bir durum değil. Ancak kısıtlı imkânlara rağmen bu süreci adım adım yürüttük” diye konuştu.
Cezaevinden müzeye uzanan dönüşüm
Yapının restorasyonunun ardından müze olarak düzenlendiğini belirten Tiryaki, Ulucanlar Cezaevi’nin yalnızca fiziksel bir mekân olmadığını, Türkiye’nin yakın tarihine tanıklık eden önemli bir hafıza alanı olduğunu söyledi. Müzenin, cezaevi koşullarını ve burada yaşananları ziyaretçilere doğrudan aktaracak şekilde kurgulandığını ifade etti.
Tiryaki, müzede yalnızca cezaevi tarihinin değil, Türkiye’nin toplumsal ve siyasal geçmişine dair izlerin de yer aldığını belirterek, Ulucanlar’ın bu yönüyle güçlü bir bellek mekânı haline geldiğini dile getirdi.
Dijital platformlarda da en çok aranan müze: Ulucanlar Cezaevi Müzesi
Ulucanlar Cezaevi Müzesi’nin bugün Türkiye’nin en çok ziyaret edilen özel müzelerinden biri konumuna geldiğini söyleyen Tiryaki, aylık ziyaretçi sayısının on binlerle ifade edildiğini belirtti. Zaman zaman girişlerde uzun kuyruklar oluştuğunu aktaran Tiryaki, müzenin yerli ve yabancı ziyaretçilerden yoğun ilgi gördüğünü kaydetti.
Müzenin farklı platformlardan ödüller aldığını hatırlatan Tiryaki, dijital platformlarda da en çok aranan ve önerilen müzeler arasında yer aldığını ifade etti.
"Altındağ Kültür ve sanatın merkezi haline geldi"
Ulucanlar Cezaevi yerleşkesinin yalnızca müze olarak kullanılmadığını vurgulayan Tiryaki, alanın aynı zamanda kültür ve sanat faaliyetlerine ev sahipliği yaptığını söyledi. Cezaevi bünyesinde yer alan salonların sivil toplum kuruluşları, kamu kurumları ve sanatla ilgilenen kişi ve gruplar tarafından aktif şekilde kullanıldığını belirtti.
Sanat sokağı uygulamasıyla sanatçılara alan açıldığını dile getiren Tiryaki, sergiler, söyleşiler ve çeşitli etkinliklerle bölgenin canlı tutulduğunu kaydetti.
Altındağ’daki dönüşümün simgesi
Ulucanlar Cezaevi’nin Altındağ’daki dönüşüm sürecinin simge yapılarından biri haline geldiğini ifade eden Tiryaki, bu çalışmanın ilçedeki diğer restorasyon ve kültür yatırımlarına da öncülük ettiğini söyledi. Cezaevi çevresinin zamanla daha fazla ziyaret edilen, sosyal ve kültürel hareketliliği olan bir bölgeye dönüştüğünü belirtti.
“Hafızayı korumak şehirciliktir”
Tiryaki, konuşmasının sonunda tarihi yapıların korunmasının yalnızca mimari bir tercih olmadığını vurgulayarak, “Bir şehrin hafızasını korumak, şehircilik anlayışının temel unsurlarından biridir. Ulucanlar Cezaevi bu anlayışın somut örneklerinden biridir” ifadelerini kullandı.
