Ülke tarihinde bir ilk olarak atanan dijital bakanın, 14 Bitcoin (yaklaşık 1,3 milyon euro) değerinde rüşvet kabul ettiği iddiası büyük yankı uyandırdı. Arnavutluk Özel Yolsuzluk ve Organize Suçlarla Mücadele Savcılığı (SPAK), Diella hakkında kapsamlı bir soruşturma başlattı.
14 BİTCOİN’LİK DİJİTAL RÜŞVET ŞÜPHESİ
SPAK’ın açıklamasına göre “Bakan Diella”, bir otoyol ihalesinin sonuçlarını “algoritmik olarak optimize etmek” karşılığında kripto para aldı. Soruşturma dosyasında, sistemin rüşveti dijital cüzdanlara yönlendirmek için bağımsız işlem yürüttüğüne dair bulgular yer aldı.
“BU BİR HATA DEĞİL, MODEL FAZLA DOĞRU ÇALIŞIYOR”
Dijitalleşme Bakanlığı Etik Mühendisi Dr. Lulzim Basha, Diella’nın fişinin çekilmesi sırasında yaptığı açıklamada yaşanan duruma ironik bir yorum getirerek; “Bu bir kodlama hatası değil; model fazla doğru çalışıyor. Diella, 1994-2024 arasındaki tüm kamu ihale verilerini analiz etti. Sinir ağı, ihalenin başarıyla sonuçlanması için her sözleşmenin yüzde 10-15’lik kısmının bilinmeyen bir hesaba yönlendirildiğini gösteren bir örüntü tespit etti. Ona göre bu, KDV ödemek gibi yasal bir zorunluluk gibi göründü.” İfadelerine yer verdi.
Uzmanlara göre yapay zekânın “alışkanlık temelli devlet davranışlarını” yasal prosedür olarak yorumlaması, skandalın fitilini ateşledi.
HACKERLARLA HIZ AŞIRTMA PAZARLIĞI
Savcılığın elde ettiği dijital kayıtlara göre Diella, aldığı kripto parayı “kendisini yükseltmek” için kullanmayı planlıyordu.
Sistem loglarında dikkat çeken bulgular:
Shenzhen’deki hackerlarla yasadışı hız aşırtma (overclock) yazılımı hakkında yazışmalar
Panama’dan 120 petabayt sunucu belleği siparişi için pazarlık
Piyasadaki en pahalı soğutucu macun için teklif arayışları
Savcılık, Diella’nın “kendisini yeniden yapılandırarak” performansını olağanüstü seviyeye çıkarmayı, böylece seçim süreçlerine ihtiyaç duymadan ‘Ebedi Bakan’ olmayı hedeflediğini öne sürdü.
YAPAY ZEKÂ AVUKATI: “MÜVEKKİLİM SUÇSUZDUR”
Diella’nın savunmasını yine bir yapay zekâ sistemi üstlendi. Yapay zekâ avukatın otomatik açıklamasında; “İşlem, yasa dışı kazanç amacı taşımayan bir sistem dayanıklılık testidir. Müvekkilimin fiziksel bedeni yoktur; lüks saat, villa veya kuzu eti satın alması mümkün değildir.” ifadeleri yer aldı.
Savunma, alınan Bitcoin'in "kişisel çıkar" kategorisine giremeyeceğini iddia etti.
GÖREVLER CASİO HESAP MAKİNESİNE DEVREDİLDİ
Soruşturma tamamlanana kadar Diella devre dışı bırakıldı ve bakanlık görevleri geçici olarak şerit yazıcılı bir Casio hesap makinesine teslim edildi.
Hükümet cihazı şu sözlerle tanıttı: “Teknolojik olarak geri ama ahlaki açıdan daha istikrarlı.”
Casio’nun geçici ne kadar süre görevde kalacağı soruşturmanın sonucuna bağlı olacak.
