Akıllı telefon kullanıcılarının büyük kısmı, bataryanın gün içinde bitmemesi için cihazı sık sık şarja takmayı veya gece boyunca prizde bırakmayı alışkanlık haline getiriyor.
Akıllı telefon kullanıcılarının büyük kısmı, bataryanın gün içinde bitmemesi için cihazı sık sık şarja takmayı veya gece boyunca prizde bırakmayı alışkanlık haline getiriyor. Ancak lityum-iyon teknolojisinin kimyası, bu alışkanlıkların pil sağlığına ciddi zarar verdiğini gösteriyor.
Yeni bir telefonun şarjı ilk aylarda gün boyu yeterliyken, bir yıl sonra günde 2 kez şarja ihtiyaç duyması çoğu zaman cihazın eskimesinden değil, yanlış şarj alışkanlıklarından kaynaklanan yıpranmadan ileri geliyor.
NEDEN %100 ŞARJ BATARYAYA ZARAR VERİYOR?
Lityum-iyon pilin %100 dolu kalması, onu yüksek voltaj stresine sokuyor. Uzmanlar bu durumu bir “lastik” ile karşılaştırıyor:
“Lastiği sürekli gergin tutarsanız esnekliğini kaybeder. Pil de %100 dolu kaldığında aynı şekilde yıpranır.”
Gece telefonu şarja takmak, cihazın %100’e ulaştıktan sonra bile saatlerce damlama şarjla o seviyede kalmasına yol açıyor. Bu durum, pilin kimyasal yapısını bozarak döngü ömrünü kısaltıyor.
Bu nedenle birçok üretici, %80’de şarjı durduran yazılımlar geliştirmiş durumda.
SI: BATARYANIN “GÖRÜNMEZ DÜŞMANI”
Piller için en tehlikeli faktörlerden biri yüksek ısı.
Telefonu şarj olurken oyun oynamak, video izlemek veya kalın bir kılıfla şarj etmek cihazın aşırı ısınmasına neden oluyor. Bu “parazit yük” durumu, bataryada geri dönüşü olmayan kimyasal hasara yol açabiliyor.
Uzmanlara göre:
Şarj esnasında ısınan telefonun kılıfı çıkarılmalı,
Serin bir yüzeyde şarj edilmeli,
Güneş altında, araç içinde veya yastık altında şarj etmekten kaçınılmalı.
Aksi halde piller şişme, performans kaybı ve hatta patlama riski ile karşı karşıya kalabiliyor.
HIZLI ŞARJ DOST MU DÜŞMAN MI?
120W–200W seviyelerine kadar çıkan hızlı şarj teknolojileri hayat kurtarıcı olsa da, yüksek akım–yüksek ısı kombinasyonu bataryayı yıpratıyor.
Her gün hızlı şarj kullanmak yerine:
Evde veya ofiste düşük watt’lı adaptör
Hızlı şarjı yalnızca ihtiyaç anında
kullanmak, pil ömrünü uzatmak açısından ideal görülüyor.
BATARYA KALİBRASYONU EFSANESİ
Eski telefonlarda önerilen “ayda bir kez %0’a düşürüp %100 doldurma” işlemi, modern piller için yanlış ve zararlı.
Lityum-iyon pillerin tamamen boşalması, kimyasal yapıyı bozabiliyor ve bazen pilin tamamen ölmesine yol açabiliyor.
Kullanılmayan cihazların bile %50 şarjla saklanması öneriliyor.
PİL ÖMRÜNÜ UZATMANIN ALTIN KURALLARI
Uzmanlara göre uzun ömürlü pil için uygulanması gereken temel maddeler:
Şarjı %20’nin altına düşürmeden takın
%80 civarında şarjdan çıkarın
Aşırı ısıdan kaçının
Mümkünse hızlı şarjı azaltın
Telefonu şarj olurken kullanmayın
Güçlü kılıflarla şarj etmeyin
Lityum-iyon piller için en sağlıklı yaklaşım, “ne çok aç bırak, ne çok doyur” prensibi olarak özetleniyor.