Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu, TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş başkanlığında toplanmış ve üye tam sayısının 5'te 3 çoğunluğuyla İmralı Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumu'na gidilmesini kararlaştırmıştı.
Peki gidecek olan heyetin soracağı o kritik soru ne?
Hürriyet yazarı Fatih Çekirge, köşesinde sürecin arka planını hatırlatarak gelişmeleri şu başlıklarla anlattı:
“Öcalan DEM heyetlerine açıklamalar yapıyordu. Silah bırakma çağrısını da böyle yaptı. Terör örgütü PKK kendisini fesih kararını aldı. Türkiye’den ve sınırlardan çekilme kararını yine böyle aldı.”
Ancak süreç, Suriye’nin kuzeyindeki PKK/YPG yapılanması nedeniyle tıkanmıştı.
SURİYE’NİN KUZEYİ SÜRECİ NEDEN TIKADI?
Türkiye’nin SDG’ye yaptığı çağrılar, ABD’nin CENTCOM üzerinden verdiği destek ve sahadaki gelişmeler, süreci karmaşık hale getirdi.
Çekirge, geçmiş süreci özetlerken şu örnekleri hatırlattı:
“Mazlum Abdi’nin ABD’li komutanlarla defalarca görüşmesi. ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Büyükelçi Tom Barrack’ın çelişkili açıklamaları, yumuşak tavırları...”
İsrail’in Suriye’nin güneyindeki bombardımanlarının da PYD/SDG’ye alan açtığı yorumları yapılmıştı.
Bu ortam, Öcalan’ın Türkiye sınırlarını kapsayan açıklamalarının Suriye’de karşılık bulmaması sonucunu doğurmuştu.
ÖCALAN’A SORULACAK O KİLİT SORU
Hürriyet yazarı Çekirge’ye göre İmralı’ya gidecek heyetin yönelteceği en kritik soru şu:
“PKK’nın fesih ve silah bırakma kararı Suriye dahil tüm bileşenlerini ve yan örgütlerini kapsamıyor mu?”
Çekirge, bu soruyu özellikle MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız’ın soracağını düşündüğünü yazdı:
“Benim tahminim MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız büyük bir kesinlikle bu soruyu soracaktır.”
Gerekçesini de şöyle aktardı:
“Çünkü MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli son konuşmasında ‘gözlerinin içine baka baka sorarım’ diyerek sorunun sorulacağı mesajını vermiştir.”
ÖCALAN’IN CEVABI NEYİ DEĞİŞTİREBİLİR?
Asıl kritik nokta ise Öcalan’ın bu soruya vereceği yanıtın bölgesel etkisi.
Çekirge tam da bu noktaya dikkat çekiyor:
“Öcalan Türkiye dışındaki PKK oluşumları ile Suriye’nin kuzeyindeki oluşumun da fesih kararı alması gerektiğini açıklarsa, sonuçları ne olur? Suriye’nin kuzeyindeki terör örgütleri ve Avrupa’daki sermaye örgütleri bu çağrıya uyar mı? Yoksa; Mazlum Abdi ABD’den ve İsrail’den gelen işaretlere mi bakar?”
Bu soruların yanıtı, Washington’da yapılan son görüşmelere bağlanıyor.
TRUMP FAKTÖRÜ VE ŞARA GÖRÜŞMESİ
ABD Başkanı Donald Trump’ın son dönemdeki Suriye ve İsrail odaklı barış girişimleri, bu sürecin içine doğrudan etki ediyor.
Trump’ın Suriye Cumhurbaşkanı Şara ile yaptığı görüşmenin ardından SDG’ye gönderdiği mesaj dikkat çekmişti:
“Suriye Milli Ordusu’na bağlan.”
Bu mesajın sahadaki dengeleri etkileyip etkilemeyeceği tartışılıyor.
HAKAN FİDAN’IN SÖZLERİ RESMİ ÇERÇEVEYİ ÇİZİYOR
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, sürece ilişkin şu sözlerle tabloyu özetlemişti:
“SDG’nin mevcut yapısı, Suriye’nin milli birliği kadar Türkiye’nin ulusal güvenliği için de tehdit oluşturmaktadır. İsrail’in saldırganlığı, yayılmacı ve özellikle Suriye’nin güneyine yönelik istikrar bozucu faaliyetleri de Suriye için risk oluşturmaktadır.”
Fidan’ın Ahmet Hakan’a yaptığı açıklamalarda ise şu kritik vurgu vardı:
“Şam’la YPG arasındaki görüşmelerin gidişatı önemli. Bu görüşmeler bir ara inkıtaya uğradı. Özellikle İsrail’in güneye müdahalesinden sonra, bölgede olan birtakım gelişmelerden dolayı inkıtaya uğradı.”
SÜRECİN KADERİ BİRBİRİNE BAĞLANMIŞ DURUMDA
Çekirge yazısını şu tespitle noktalıyor:
-
Suriye’nin kuzeyindeki PKK/YPG yapılanmasının son bulması
-
Suriye’nin istikrarı
-
Türkiye-İsrail ve Suriye-İsrail normalleşmesi
-
ABD’nin SDG’ye vereceği mesaj
-
Ve Öcalan’ın tüm bileşenlerin silah bırakmasını kapsayan net bir açıklama yapması
Hepsi birbirine bağlanmış durumda.
Bu nedenle, İmralı’da sorulacak tek bir sorunun, bölgedeki tüm denklemi değiştirebilecek güçte olduğu vurgulanıyor.
