TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nda temsil edilen siyasi partilerin grup koordinatörleriyle Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık makamında bir toplantı gerçekleştirdi. Kurtulmuş’un davetiyle yapılan görüşmeye AK Parti Grup Başkanvekili Abdulhamit Gül, CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, DEM Parti Grup Başkanvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız ile Yeni Yol Grup Başkanı Bülent Kaya katıldı.
Komisyonun çalışma süresinin 31 Aralık’ta sona erecek olması nedeniyle yapılan toplantıda, partiler tarafından hazırlanan tekliflerin ortak bir rapora dönüştürülmesi için görüş alışverişinde bulunuldu. Ayrıca raporlama yöntemi ve gerekmesi halinde komisyon süresinin uzatılması ihtimali de değerlendirildi.
PARTİLER TEKLİFLERİNİ MECLİS’E SUNUYOR
Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nda temsil edilen partilerin büyük bölümü rapor ve tekliflerini Meclis Başkanlığı’na iletti. Yeni Yol Partisi grubu ile Yeniden Refah Partili üyenin raporları da dün sunuldu. AK Parti ve CHP yönetimlerinin ise tekliflerini önümüzdeki günlerde komisyona iletmeleri bekleniyor.
Komisyonun çalışma yönergesine göre olağan görev süresi 31 Aralık’ta sona erecek. Ancak partiler arasında yeniden değerlendirme yapılması ya da rapor üzerinde çalışacak uzmanların zamana ihtiyaç duyması halinde, ikişer aylık dönemlerle sürenin uzatılması mümkün bulunuyor.
YENİ YOL PARTİSİ’NDEN 36 SAYFALIK RAPOR
Toplantıda Yeni Yol Partisi grubu tarafından hazırlanan 36 sayfalık rapor da TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’a sunuldu. Raporda, sürece özel olarak Cumhurbaşkanı’na kapsayıcı uygulama yetkisi verilmesi önerildi.
Raporda şu ifadelere yer verildi:
“Yürütmenin hızlı ve koordineli hareket edebilmesi için yürütme organına bu süreçte silahsızlanma, sosyoekonomik entegrasyon, insan hakları, kültürel ve psikolojik destek, güvenlik mutabakatları gibi alanlarda çerçevesi Meclis tarafından belirlenmiş kararlar alma yetkisi verilmelidir. Meclis tarafından tanınacak bu yetki şeffaf bir şekilde kamuoyu da bilgilendirilerek ve Meclis denetimiyle birlikte işletilmelidir.”
YENİ YIL SONRASI İÇİN ÇERÇEVE ÇİZİLECEK
Toplantı sonrası değerlendirmelerde bulunan Yeni Yol Partisi Grup Başkanvekili Bülent Kaya, sürece ilişkin şu ifadeleri kullandı:
“Örgütün sahada attığı adımları hızlandırabilecek, fiili varlığına son verecek yasal adımları atmamız gerektiğini düşündük. Buna dair perspektif ortaya koyduk.”
MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız ise yaklaşık 1 saat 20 dakika süren toplantının ardından, görüşmede yöntemlerin ele alındığını belirterek, pazartesi günü yeniden bir araya geleceklerini söyledi. Yıldız, şu açıklamayı yaptı:
“Önümüzdeki haftalar içerisinde müşterek rapor hazırlayacağız. Çerçeveyi çizeceğiz, yılbaşından sonra da kanun teklifi değil ama bir çerçeve metin olarak Meclis’e göndereceğiz.”
Yıldız ayrıca raporun 31 Aralık’a kadar yetişmesinin hedeflendiğini, yetişmemesi halinde komisyon süresinin uzatılacağını ve gerekli görülmesi halinde ek bir toplantı daha yapılabileceğini ifade etti.
CHP RAPORU BUGÜN SUNUYOR
CHP Grup Başkanvekili Murat Emir de Halk TV canlı yayınında yaptığı açıklamada, CHP’nin raporunu bugün saat 12.00’de komisyona sunacaklarını duyurdu.
AK PARTİ'DE SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?
AK PARTİ, Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’na sunulacak rapor üzerinde çalışmalarını yoğunlaştırdı. AK PARTİ Grup Başkanı Abdullah Güler, rapora son şeklini vermek amacıyla komisyon üyesi bazı milletvekilleriyle bir araya geldi. Edinilen bilgilere göre, raporun Cumhurbaşkanı ve AK PARTİ Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunulmasının ardından cuma gününe kadar TBMM Başkanlığı’na teslim edilmesi hedefleniyor.
Görev süresi iki hafta sonra sona erecek olan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nda, tüm partilerin raporlarını sunmasının ardından ortak rapor yazım sürecine geçilmesi planlanıyor.
AK PARTİ’NİN RAPORU 65 SAYFA 11 BÖLÜMDEN OLUŞUYOR
Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’na şu ana kadar AK PARTİ, CHP ve Yeni Yol Grubu henüz rapor sunmadı. TBMM’de AK PARTİ Grubu’nda kurmaylar, komisyona iletilecek rapor üzerinde çalışmalarını sürdürüyor.
AK PARTİ Grup Başkanı Abdullah Güler’in, raporu hazırlayan bazı komisyon üyeleriyle bir araya gelerek metne son şeklini verdiği öğrenildi. AK PARTİ’li kaynaklar, raporun geniş bir zaman diliminde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bilgisine sunulacağını, ardından TBMM Başkanlığı’na iletileceğini belirtti.
AK PARTİ’nin raporunun 11 bölümden ve yaklaşık 65 sayfadan oluştuğu, 5 kişilik bir ekip tarafından hazırlandığı ve metin üzerinde son düzenlemelerin yapıldığı kaydedildi.
TERÖRLE MÜCADELE VE YASAL ADIMLAR RAPORDA YER ALIYOR
AK PARTİ’li kaynakların aktardığı bilgilere göre raporda, terörle mücadele kapsamında bugüne kadar yapılan çalışmalar, süreçte gelinen aşama ve yasal yönden atılması gereken adımlara ilişkin öneriler bulunuyor.
Raporda, PKK’nın kendini feshettiğine dikkat çekilirken, örgüt üyeleri için “suça karışanlar” ve “suça karışmayanlar” şeklinde bir ayrım yapılması öneriliyor. Örgütün kendini feshetmesi nedeniyle yardım ve yataklık suçlarından hükümlü olanların cezalarının düşürülmesi, bu kişilere belirli sürelerle adli takip şartı getirilmesi öngörülüyor.
Suça karışmış ancak cezaevinde olmayan kişiler için Türk Ceza Kanunu kapsamında indirimli ceza uygulanabilmesi, suça karışmayan örgüt üyeleri için ise “eve dönüş” düzenlemeleri raporda yer alan başlıklar arasında bulunuyor.
ORTAK RAPOR NASIL HAZIRLANACAK?
Tüm siyasi partilerin raporlarını TBMM Başkanlığı’na sunmasının ardından Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nun nihai ortak rapor yazımına başlaması planlanıyor. Ancak ortak raporun hazırlanma yöntemine ilişkin komisyonun Çalışma Usul ve Esasları’nda net bir hüküm bulunmuyor.
Bu kapsamda, rapor yazımı için komisyonda partileri temsilen birer milletvekilinden oluşan bir ekip kurulabileceği ya da grubu bulunan siyasi partilerin komisyon grup koordinatörlerinin birlikte çalışabileceği değerlendiriliyor. Nihai raporda, partilerin uzlaştığı başlıkların yer alacağı, yapılması planlanan düzenlemelerin ise ayrıca belirtileceği ifade ediliyor.
YASAL DÜZENLEMELER NE ZAMAN GELECEK?
Yasal düzenlemelerin, PKK’nın kendisini feshettiğinin devletin ilgili birimleri tarafından somut delillerle ortaya konulmasının ardından gündeme gelmesi bekleniyor. Bu aşamadan sonra, hazırlanacak kanuni düzenlemeler için etki analizlerinin yapılması ve uzmanlarla birlikte çalışma yürütülmesi öngörülüyor.
Kanun teklifinin tüm partiler tarafından ortak mı yoksa AK PARTİ tarafından mı sunulacağı konusunda ise henüz netlik bulunmuyor. Mevcut uygulamada, AK PARTİ tarafından sunulan kanun tekliflerinin TBMM Genel Kurulu’ndan geçme sürecinin daha hızlı ilerlediği biliniyor.
Son aşamada ise Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nda hazırlanacak nihai raporun TBMM Genel Kurulu’na sunulması bekleniyor.
