Tasarı, Ekim ayında Meclis gündemine sunulacak ve yürürlüğe girmesi hâlinde kırtasiyeden alınarak elle doldurulan senetlerin kullanımı sona erecek.
NEDEN GETİRİLİYOR: SAHTECİLİK VE DOLANDIRICILIKLA MÜCADELE
Yetkililer, uygulamanın temel amacını sahte senet ve bono düzenlenmesinin önüne geçmek ve dolandırıcılık vakalarının azalmasını sağlamak olarak açıklıyor. Karekod ile belgenin gerçekliği anında doğrulanabilecek; filigran ise fiziksel güvenliği artırarak belgelerin taklit edilmesini zorlaştıracak.
YARGI SÜREÇLERİNDE PRATİKLİK VE HIZLANMA
Adli bilişim uzmanlarının değerlendirmelerine göre karekodlu sistem, mahkemelerde belgeye ilişkin “sahte mi, üzerinde oynama var mı” gibi tartışmaları azaltacak. Dijital doğrulama ile dava süreçlerinde iş yükü ve zaman kaybı azalacak; hak sahipleri ve yargı organları için belge doğrulaması daha hızlı gerçekleştirilebilecek.
UZMAN GÖRÜŞÜ: KAREKOD NE GETİRİYOR?
Adli bilişim uzmanı Prof. Dr. Ali Murat Kırık, karekod mecburiyetinin dolandırıcılık vakalarının önlenmesinde belirleyici olacağını ifade etti. Kırık, geçmişte üzerinde oynama yapılan veya sahte düzenlenen senetlerin vatandaşlara ciddi zararlara yol açtığını hatırlatarak, karekod sayesinde belgenin gerçekliğinin saniyeler içinde teyit edilebileceğini belirtti.
UYGULAMANIN TEKNİK VE İDARİ BOYUTU
Yeni düzenlemeyle senetlerin üretim, kayıt ve dağıtım süreçlerinin e-Devlet üzerinden güvenli biçimde yürütülmesi öngörülüyor. Mevzuatta yer alan taslağa göre üretim ve kayıt işlemlerinin Merkez Bankası ya da yetkilendirilecek başka bir resmi kurum tarafından denetimli şekilde yapılması, senetlerin kontrollü dağıtımı ve resmi kayıt mekanizmasının oluşturulması planlanıyor. Böylece senet işlemleri hem dijital izlenebilir hale gelecek hem de kayıt dışı belgelerin dolaşıma girmesi engellenecek.
KIRTASİYE SENEDE VEDA: EL YAZISI DÖNEMİ SONA ERİYOR
Düzenleme yürürlüğe girdiğinde kırtasiyeden temin edilip elle doldurulan senetlerin geçerliliği sona erecek; senetler bankalar veya yetkili kuruluşlar tarafından filigranlı ve karekodlu olarak üretilip resmi kayıt altına alınacak.
VATANDAŞA GEÇİŞ ve EĞİTİM SÜRECİ
Uzmanlar, sistemin uygulanmaya başlamasıyla birlikte devletin bilgilendirme ve rehberlik çalışmaları yürütmesinin önemine işaret ediyor. Özellikle teknik bilgiye fazla hâkim olmayan kullanıcılar için e-Devlet üzerinden doğrulama ve kullanım süreçlerinin anlaşılır biçimde anlatılması, uygulamanın benimsenmesini kolaylaştıracak. Uzun vadede karekodlu ve filigranlı senet sistemi, dolandırıcılara karşı etkili bir koruma mekanizması sağlayacak.
İLERİDEKİ ADIMLAR VE BEKLENEN TAKVİM
Resmi takvime göre düzenlemenin Ekim ayında Meclis gündemine gelmesi bekleniyor; yasa teklifi Meclis’te kabul edildiği takdirde uygulama için yürürlük tarihleri ve uygulama detayları kamuoyu ile paylaşılacak. Uygulamanın hangi kurum tarafından doğrudan yönetileceği, dağıtım mekanizması ve geçiş dönemine ilişkin usuller yasal metinde netleştirilecek.
