Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, yılın son enflasyon raporunun açıklandığı basın toplantısında konuştu. Karahan, 2024 yılı haziran ayından bu yana devam eden dezenflasyon sürecinin son dönemde yavaşladığını, ancak Merkez Bankası’nın kararlılıkla adımlar atmaya devam edeceğini vurguladı.
“2024 yılı haziran ayından bu yana devam eden dezenflasyon süreci son dönemde yavaşlasa da atacağımız adımlarla enflasyonun ara hedeflerle uyumlu şekilde seyretmesini sağlayacağız. Tüm para politikası araçlarını kararlılıkla kullanmaya devam edeceğiz.”
“KÜRESEL BELİRSİZLİK TARİHSEL ORTALAMALARIN ÜZERİNDE”
Karahan, küresel ekonomideki gelişmelere değinerek, belirsizliklerin yüksek seyrettiğini ifade etti.
“Küresel belirsizlik, tarihsel ortalamaların üzerinde kalmaya devam ediyor. Ülkeler arası farklılaşmalar olmakla birlikte küresel dezenflasyon süreci bir miktar ivme kaybetti.”
“TALEP KOMPOZİSYONU DEZENFLASYON SÜRECİYLE UYUMLU”
TCMB Başkanı, iç talep dengesinin ekonomi politikalarıyla uyumlu şekilde ilerlediğini belirtti.
“Talep kompozisyonunda dengelenen seyir devam ediyor, dezenflasyon süreciyle uyumlu. Kapasite kullanım oranı aktivitedeki yavaşlamayı teyit etmektedir. İş gücü piyasası manşet işsizlik oranının ima ettiğine kıyasla daha az sıkı. İşgücü piyasasına dair geniş kapsamlı bir veri setine dayanan Bileşik İşgücü Piyasası Endeksi, üçüncü çeyrekte artış göstermekle birlikte, zayıf seyrini sürdürüyor.”
Karahan ayrıca, kart harcamaları ve iç talep göstergelerine de değindi:
“Kart kullanım eğiliminden arındırıldığında kart harcamaları daha düşük. Kart harcamaları üçüncü çeyrekte nispeten yatay seyretti. Talebe ilişkin veriler bir bütün olarak değerlendirildiğinde, üçüncü çeyrekte talep koşullarının dezenflasyonist düzeyde olduğunu gösteriyor.”
“CARİ AÇIKTA DENGELİ SEYİR DEVAM EDİYOR”
“Cari açık ikinci çeyrekte iç talep görünümüyle uyumlu seyretti. 2025 yılında cari açığın milli gelire oranının uzun dönem ortalamalarının altında kalacağını öngörüyoruz.”
“DEZENFLASYONİST GÖRÜNÜMÜN DEVAM ETMESİNİ BEKLİYORUZ”
Fatih Karahan, yılın geri kalanında dezenflasyonist görünümün devam edeceğini, ancak son iki ayda gıda kaynaklı fiyat artışlarının öne çıktığını söyledi.
“Yılın geri kalanında dezenflasyonist görünümün devam etmesini bekliyoruz. Son iki ayda dezenflasyon süreci yavaşladığı bir dönemden geçtik. Son iki ayda enflasyon tahmin aralığının üzerinde gerçekleşti. Gıda kaynaklı fiyatların etkileri ön plana çıktı. Gıda dışı tüketici fiyatlarında enflasyonda yavaşlama eğilimi sürdü.”
Karahan ayrıca, ana eğilim göstergelerine değindi:
“Ana eğilimde son 3 ayda takip ettiğimiz 6 göstergenin ortalaması yüzde 28'li seviyelere işaret ediyor. Bu seviyeler yüzde 32,9'un altında olsa da dezenflasyon sürecinin yavaşladığını gösteriyor.”
“EĞİTİM VE KİRADA DİRENÇLİ SEYİR KORUNUYOR”
“Eğitim ve kira gibi zamana bağlı fiyat belirleme ve geçmiş enflasyona endeksleme eğilimi yüksek kalemlerin etkisiyle hizmet enflasyonundaki ataletin dirençli seyrini koruduğunu görüyoruz. Eğitim hizmetleri enflasyonu, bir önceki yıla kıyasla gerilese de yüksek seyrediyor. Kira enflasyonu öngörülenden dirençli seyretmekle birlikte son aylarda yavaşladı.”
Karahan, beklentilerdeki düzelmenin sınırlı olduğuna dikkat çekti:
“Önceki rapor dönemine kıyasladığımızda ise 12 ay sonrası beklentilerdeki düzelmenin yavaşladığını görüyoruz. Önümüzdeki dönemde, enflasyon beklentilerindeki iyileşmenin, para politikasındaki kararlı duruşumuz ve bunun neticesinde düşmeyi sürdürecek enflasyon rakamlarıyla destekleneceğini öngörüyoruz.”
“SIKI PARASAL DURUŞU KORUYORUZ”
Karahan, konuşmasının sonunda Merkez Bankası’nın para politikasındaki sıkı duruşunu sürdüreceğini belirtti:
“Sıkı para politikası duruşumuzu koruyoruz. Sıkı parasal duruş makroihtiyati tedbirler ve likidite yönetimi ile destekleniyor.”
Sıkı para politikası duruşumuzu koruyoruz. Sıkı parasal duruş makroihtiyati tedbirler ve likidite yönetimi ile destekleniyor.
Finansal koşullardaki sıkılık devam ediyor. Kredi büyümesinde TL lehine görünüm devam ediyor. Mevduat faizinin seviyesi, TL’ye geçişi ve tasarrufları desteklemeye devam ediyor. Toplam kredi büyümesi, dezenflasyon süreci ile uyumlu bir şekilde hareket etmeyi sürdürüyor. Ticari kredi büyümesi ekim ayında yavaşladı. Bireysel kredi büyümesi kredi kartları kaynaklı yavaşladı. TL mevduatın payı yüdze 60 ile tarihsel ortalamasına yakın seyrediyor. Yabancı para mevduat bakiyesi 239 milyar dolara ulaştı. Artış ağırlıklı olarak altın fiyatı etkisi kaynaklı oldu.
"KKM HESAPLARI YIL SONUNA DOĞRU BÜYÜK ORANDA KAPANMIŞ OLACAK"
2023 Ağustos’ta 140 milyar doların üzerine çıkan KKM bakiyesi 4 milyar doların altına geriledi. KKM bakiyesinin kademeli olarak azaltılması ve TL mevduat payının artırılması parasal aktarım mekanizmasını güçlendirdi ve merkez bankası bilançosu üzerindeki riskleri azalttı. KKM hesaplarından dövize dönüş arttı. Dövize dönüş oranı eylül-ekimde yüzde 80'in üzerine çıktı. Bu yılın sonuna doğru, KKM hesapları büyük oranda kapanmış olacak.
Petrol fiyatı varsayımımızı aşağı çektik. TL cinsi ithalat fiyatlarına dair varsayımımızı yükselttik. Gıda fiyatları varsayımını yukarı güncelledik.
2025 ENFLASYON TAHMİNİ ARALIĞI YÜKSELTİLDİ
2025 sonu 31-33 aralığında olacağını tahmin ediyoruz, (Önceki yüzde 25-29) 2026 sonu için yüzde 13-19 aralığına gerileyeceğine işaret ediyor. Ara hedefleri 2025, 2026 ve 2027 için sırasıyla yüzde 24, yüzde 16 ve yüzde 9 olarak koruyoruz.
Dezenflasyon sürecinde, ara hedeflerimize ulaşmak için sıkı para politikası duruşumuzu sürdüreceğiz. Atacağımız adımları; ara hedeflerin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirlemeye kararlılıkla devam edeceğiz.
Politika faizine ilişkin atılacak adımları ve bunların büyüklüğünü, enflasyon görünümü odaklı, ihtiyatlı ve toplantı bazlı bir yaklaşımla almayı sürdüreceğiz.
